Dag 1/2
Het avontuur kan beginnen, we waren er klaar voor. De cruise met MS Westerdam van de HAL van China, naar Zuid Korea, Japan en weer terug naar Shanghai waar we nog vijf nachten de stad zouden verkennen. Roderick bracht ons samen met kleinkinderen Enzo en Fiene naar Schiphol. Op Schiphol geld gehaald bij Travellex wat we eerder hadden besteld. We deden drie verschillende landen aan dus Chinees, Koreaans en Japanse valuta en nog wat Amerikaanse dollars die altijd geliefd zijn. Inchecken en omdat we lekker op tijd waren lunchen bij La Place. Onze vlucht naar Frankfurt vertrok om 14.50 uur waar we overstapten voor Shanghai. Na een voorspoedig vlucht landen we rond 11.00u plaatselijke tijd in de metropool Shanghai. De grootste stad op aarde met 24,5 miljoen inwoners. Onderweg in het vliegtuig was er een probleem met Trudie haar stoel, waarvan de rugleuning niet naar achteren kon. Vervelend maar keurig opgelost door de purser. Het vliegtuig was vol en wij zaten achterin met twee plaatsen naast elkaar de loveseats. Veel Chinezen aan boord, geen wonder, wel gesmak en geboer maar dat nemen we op de koop toe. Op het vliegveld, overigens erg schoon, uitgebreide controle op, visa en daarnaast werden van alle vingers, vingerafdrukken gemaakt, wel electronisch gelukkig wat redelijk snel ging. OV freaks als wij zijn en moeders zuinigheid namen we geen geen taxi maar de metro. Goede keuze?, weet ik niet gezien de afstand die we moesten overbruggen naar de metro-ingang maar wel lekker goedkoop. Alle verwijzingen zijn top, gelukkig ook in het Engels. Bij alle metro ingangen moet de bagage door de scan. Houdt wel wat op maar goed alles wijst zich vanzelf, zo ook het kopen van de kaartjes. Ook in de Engelse taal dus ook dat werkt prima. Ik had me vergist in het kopen van de kaartjes dus op een overstap station moest ik nogmaals kaartjes kopen voor een vervolg traject. Nadeel hiervan was; de koffers weer door de scan. Het vliegveld ligt 42 km van het centrum. Tik op het scherm op beginstation en eindstation prijs verschijnt en betalen. Volgens mij hetzelfde als bij ons. Let op de automaat slikt alleen biljetten tot 50 Yuan. Daarnaast zijn de poortjes erg smal dus grote koffers, drama. Dat ging dus mis waardoor ik weer terug moest naar een servicepunt om het kaartje opnieuw te activeren. Trudie ging eerst door het poortje, dan schoof ik de koffers door en dan ging ik door het poortje, omslachtig maar het werkte. Aangekomen op het metrostation Yuyangarden, kwamen we boven de grond op een giga verkeers-knooppunt. Veel auto’s en elektrische scooters. Ondanks het vele autoverkeer was alles de rust zelfe. Het hotel lag op steenworp afstand van de halte dus een korte wandeling bracht ons bij het prachtig, SSAW Boutique hotel. We hadden een kamer op de 14e verdieping met fenomenaal uitzicht. De kamer was prachtig, het was een soort Chinees appartementje, woonkamer, slaapkamer en badkamer. Nadeel het was niet warm te krijgen, waarom weet ik niet want er kwam uit de airco heerlijke warme lucht. We waren erg moe, dus roomservice verzorgde ons avondeten. Om acht uur plaatselijke tijd het licht uit maar door tijdsverschil werden we om 3.00u wakker, er maar uit en wat lezen. Om 4.00u het licht weer uit om vervolgens om 09.00u aan te schuiven aan het ontbijt.
Na het ontbijt namen we een taxi naar de cruise-terminal zo’n 24 km van het centrum. Taxi's zijn goedkoop maar dat geldt vaak niet voor ons. De taxi kostte 40 euro, natuurlijk weer te duur want geen meter aan, dus dan vraag je erom. Probleem is dat chauffeurs geen woord over de grens praten en wij geen Chinees. Maar goed de metro was geen alternatief want die komt niet bij de terminal. Na een uitgebreide douane controle, bagage gaat op drie verschillende plekken door de scan, kregen we de HAL controle nog om vervolgens eindelijk te boarden op de Westerdam. Trudie liep met haar krukken, inmiddels wel haar vrienden en dat gaf wel wat snelheid tijdens het inchecken. Ze heeft ze gelukkig tot nu toe steeds gebruikt wat het lopen behoorlijk vergemakkelijkt. Voor mij wat anders want ik heb beide koffers maar heb het er graag voor over, want dan kan ze in ieder geval goed meekomen. Ze hebben het over zelf-rijdende auto’s maar zelf-reizende koffers is ook geen gek idee. We mochten direct naar onze hut 7143 op dek 7 achterop het schip. Mooie hut met balkon. Wellicht komt van buiten zitten niet veel, want de temperatuur is laag, wel zo af een toe een mager zonnetje. Na een uitgebreide inspectie van de boot, allereerst naar de Spa waar we een abonnement namen voor onze dagelijkse ontspanning, daarnaast nog een internet abonnement zodat we, waar we ook zijn kunnen internetten op de boot. Toen was het lunchtijd en lieten we ons verwennen met allerlei lekkernijen. Na de lunch naar de hut waar de koffers inmiddels stonden, uitpakken en opruimen. Vervolgens relaxen en plannen gemaakt. Om 19u aan tafel voor het jaloersmakende diner wat hier altijd overtreffend is. Na het eten naar de hut om nog wat te chillen na en drukke en bewogen dag. Morgen nog een dagje Shanghai.
Dag 4
Om 08.30u hadden we het ontbijt op de kamer besteld. Beiden onrustig geslapen. Het geruis van de airco klinkt nogal hard maar is ook vreemd. Uiteindelijk maar oordopjes in gedaan. Na het ontbijt vertrokken we met de gratis pendelbus vanaf de boot naar De Bund, een grote wijk langs de Huangpu rivier. We werden gedropt bij een enorm monument, The Peoples Heroes gebouwd ter nagedachtenis aan revolutionaire martelaren en anderen die omkwamen bij natuurlijke rampen. Het waren drie enorme palen van 24 meter hoog die tegen elkaar leunden. Ook is het hier het meetingpoint voor de Chinezen die hier ‘s ochtend de gymnastiek beoefenen. Aan de andere zijde van de rivier is het zakencentrum gevestigd. Uitzicht op enorme wolkenkrabbers en de Oriental Pearl Tower, een radio en televisietoren. Via een een prachtig boulevard, langs de rivier, liepen we naar de Bund Sightseeing tunnel. Een tunnel die beide oevers met elkaar verbond en waardoor een soort grote gondels reden, eigenlijk dezelfde als skigondels, maar dan op een rail waarin 12 personen konden staan. De tunnel leek wel onderdeel van een pretpark, allerlei licht- film en lasereffecten ondersteund met geluid veraangenaamde de rit van ca 10 minuten. Daarnaast waren er aan het begin en eind van de tunnel ook nog een aantal attracties. Echt Chinees, als het maar kleur, effect en geluid heeft. De kosten waren 140 Yuan ca. €14 retour voor z’n tweeën. Erg leuk. Het was een grijze regenachtige dag, erg ongezellig weer. Eenmaal aan de overkant, verrassend, zat een enorm pretpark, nu weten we ook waarom die tunnel was. Hier stond ook de grote radio en tv toren Oriental Pearl Tower in. Alleen te bezichtigen als je dat park in ging, dat was niet onze bedoeling. We zouden naar de Shanghai Tower gaan, een financieel centrum van Shanghai, gevestigd in twee enorme wolkenkrabbers waarvan je op de bovenste verdieping een prachtig uitzicht zou hebben. Via een roltrap liepen we naar een enorme loopbrug die boven de weg was aangelegd zodat je met het autoverkeer niets te maken had. Veilig en snel. Je kon zowel links als rechtsom lopen. We liepen allereerst naar de IFC Mall, groot winkelcentrum, zodat we overdekt konden lopen want het bleef maar regenen. In deze mall waren alle grote merken vertegenwoordigd. Een enorm winkelcentrum met alleen maar modewinkels niet voor Jan met de Pet, leuk om te zien. Eenmaal bij de wolkenkrabber aangekomen gaf de caissière aan dat het beter was om een andere keer terug te komen. De top van de wolkenkrabber lag volledig in de bewolking zodat er niets te zien zou zijn. Prima dus, maar jammer. Op het eind van de reis zijn we nog vijf dagen in Shanghai dus doen we een nieuwe poging. We hadden het hier wel gezien, koffiedrinken en weer terug naar de pendelbus om weer op tijd aan boord te zijn. Op de boot, de sloepenrol, lekker ontspannen in de Spa, de winkeltjes bezocht, gegeten en naar het theater waar een illusionist optrad. Ook Fred werd onderdeel van de show en uit publiek gekozen om een handje te helpen wat hem goed af ging. Om middernacht het licht uit.
Dag 5
Een zeedag, lekker uitgeslapen, op ons gemak ontbeten en de rest van de dag chil door gebracht. Trudie heeft haar sieraden laten reinigen, natuurlijk gratis. Het was vanavond gala avond, dus iedereen op en top aan tafel. Dat is altijd een leuke en sjieke aangelegenheid. Na het heerlijke diner, er is ook altijd een aparte kaart, togen we naar de theatershow van 22u om vervolgens om 1.00 uur het licht uit te doen.
Dag 6
Na de zeedag was het tijd om de zeebenen te strekken op het vaste land. We meerden af in de stad Qindao een middelgrote moderne stad met 8 miljoen inwoners. We hadden geen excursie geboekt omdat er niet veel te bezoeken was en er een gratis pendelbus reed naar het centrum om de highlights die er waren te bezoeken. Het was erg koud en mistig. Vanaf de gate van de boot naar de moderne terminal Qindao International Cruise Homeport was 1.2 km lopen, wel overdekt gelukkig. Alles is hier groot en groter. Er stond een ontvangst comité ons op te wachten en Trudie kon plaatsnemen in een rolstoel, wat een uitkomst was. Qindao was tot 1949 een Duitse en Japanse kolonie waardoor er veel Duitse en Japanse invloeden zijn te vinden in architectuur. Gebouwen, villa’s en een Duitse Katholieke kerk. Daarnaast ontdekte de Duitsers in 1907 de huidige bierbrouwerij van Tsingtao bier, zij bouwden deze uit en is de grootse bierbrouwerij van Azië, bovendien is het lange tijd het best verkochte bier geweest in de US. Qindao was tijdens de Olympische spelen de metropool waar de zeilwedstrijden plaatsvonden. Dit heeft veel plaatsen veranderd in China, vooral de verwijzingen die ook in het Engels staan vermeldt. De bus dropte ons op Zhongshan road, een centrale plek in deze metropool. Vanaf hier liepen we naar de Duitse St. Michaels Cathedral. De toegang was 60 cent, die ik wilde betalen maar de caissière wees me op een bord waarop een uitzondering stond voor de toegang, 65+ was gratis, ze bleef het maar aanwijzen dus gaf ze aan doorlopen. Daar ga je dan met je goeie gedrag 65+ hoezo? Maar goed, de kerk was een bezoekje waard. Vanaf hier liepen we naar het station waar we een hop on hop off bus zouden nemen, een grote teleurstelling omdat het principe van hop on hop off hier wat genuanceerder lag. De bus maakt een rondrit van 2u je kunt er uit stappen bij de highlights maar wanneer je weer wordt opgepikt was niet duidelijk. Dat was een te groot risico. Dan maar geen bus. We liepen door naar de kust, waar de Zhanqiao pier lag van ca. 400m in zee, te vergelijken met de Scheveningse pier aangelegd in 1892. Op het eind lag een tempel, die model staat voor het logo van het voornoemde biermerk. Rondom de pier op de kleine strandjes krioelde het van de Chinezen. Het was laag water en leek op de Nederlandse Wadden. Men was druk met het zoeken van allerlei schelpdieren, zeesterren en andere vreemdsoortige zeedieren, wellicht voor consumptie. Daarnaast was het op de pier heel druk, wel gezellig, allerlei marktkraampjes, fotografen en anderen die wat te bieden hadden. Op de etenskraampjes werden de meest vreemde dieren aangeboden, gebakken schorpioen, grote spinnen, je wil het niet weten maar toch vreemd het zag er smaakvol uit maar of onze magen hier bestendig tegen waren, dus maar niets gegeten hier. Daarnaast is men hier sterk bezig met het klimaat, wat overigens geldt voor heel China. Ons denkbeeld is vaak, ze doen daar maar wat, maar niets is minder waar en moeten we terugnemen want ze zijn hier al verder dan in Europa op dit gebied. Het grootste deel van de scooters rijdt elektrisch, bussen elektrisch, autopark al voor een groot deel elektrisch en hybride. Bovendien zijn er strikte regels voor auto gebruik, dit valt op met de drukte in de steden en de rust. Daarnaast zijn er even en oneven dagen waarop automobilisten gebruik mogen maken van hun auto. Na een bezoek aan een kleine markt en koffie bij de Mac, liepen weer langzaam terug naar de bus verzamelplaats. De stad was best de moeite waard maar een aanrader in deze is de metro omdat de highlights ver uit elkaar liggen. We hebben een erg leuke dag gehad. Na het diner nog naar het theater waar een rock violist optrad, op één van onze eerdere reizen hadden we hem ook al gezien.
Dag 7
Een ontspannen dag op zee die we startte met ontbijt op de kamer. Vervolgens heerlijk ontspannen in de Greenhouse Spa, filmpje kijken en eten in het Italiaans restaurant de Canaletto. Heerlijk zo die ontspannen dagen tussendoor.
Dag 8
Vandaag stond een tweedaags bezoek aan Beijing op het programma. Een waanzinnige miljoenenstad. We hadden een excursie geboekt via een Chinees betrouwbaar reisbureau Beijing China Tours in China. Een bezoek aan de Chinees muur, de Verboden Stad en het grote Tiananmen plein, plein van de Hemelse Vrede met een overnachting in Beijing. De kosten waren €405 all in maar bij de HAL was dit het dubbele. We zijn hier, dus willen we ook wat zien. Op eigen gelegenheid is bijna niet te doen, gezien de tijd, afstand, taal en ergernis. De afstand van de haventerminal Tianjun International Cruise Homeport naar Beijing is drie uur met de bus en de vervoersmogelijkheden zijn beperkt. Een taxi is een optie maar ook die is niet goedkoop, zeker niet als je van een cruise schip afkomt. Met de trein is een optie echter je moet eerst naar een station vandaar de hoge snelheidstrein die je in korte tijd naar Beijing brengt echter op een plek van waaruit je dan weer verder moet. Kortom een hoop gedoe. Daarnaast is een overnachting heerlijk anders zit je het grootste deel van de dag in de bus. Ik raad iedereen af om op eigen gelegenheid te gaan. Wij hebben alle mogelijkheden uitgediept, omdat voor ons ook iedere euro er één is en dit de meest handige manier is om georganiseerd deze highlights te bewonderen en je verder niet hoeft te stressen en wordt opgehaald bij de boot. Om 08.30u arriveerden wij als laatste in de bus, er waren drie bussen die via deze maatschappij waren geboekt, en we vertrokken direct. Chauffeur was Mr. Kwa en de reisleider mr. David. Een saaie eentonige reis met na 1,5 uur een plas-stop en direct weer door. Op de kleine rivieren die we onderweg tegen kwamen lag nog een laagje ijs. Nog geen week geleden vroor het dat ‘t kraakte en lag er sneeuw en was het op de Chinese muur spekglad, waardoor toeristen op de muur naar beneden gleden. Onderweg kwamen we wat tol stations tegen en een zwaar bewaakte politie post, waar net als bij tolpoorten, iedere auto die dagelijks passeert wordt gecontroleerd die naar Beijing wil. Gelukkig kon de bus direct door rijden. Steekproefsgewijs worden er bus-controles gedaan dus hadden we wat tijd betreft, flink mazzel. Ik, Fred, deed achterin de bus nog wat verslaglegging van de afgelopen dagen om dit later op de website te plaatsen. Aangekomen bij de Chinese muur, het deel heette Matianyu hebben we eerst gegeten van een voortreffelijke Chinese rijsttafel waar we echt bijna alle borden leeg aten. Het gedeelte in deze regio is het minst druk, daarnaast is het geen vakantietijd dus erg rustig. Op naar de muur. Na enkele trappen arriveerde we bij de lift wat een open skilift was. De paniek brak uit bij Trudie die echt niet in de open skilift stapt. Dit was vooraf niet gezegd en je kon de lift ook niet zien vanaf de plek waar we stonden. Na een kort gesprek met de reisleider David gingen wij alleen met een gesloten gondel omhoog. Waarom niet allemaal, dit kwam omdat deze ca. 200 meter verder lag en er eerst een stuk omhoog gelopen moest worden. Houd er rekening mee dat de kabelbaan of de skilift, heen en terug €13 kost pp. Je kunt ook helemaal omhoog lopen naar de muur maar dat is af te raden. Na circa 10 minuten arriveerde we boven bij de muur. Een bouwwerk waarvan we maar een paar centimeter hebben gezien van de 5000 km die de muur lang is. We voelden ons de koning te rijk wat was dit gaaf. Hier een stuk overheen gelopen waar zelfs nog wat sneeuw aan de zijkanten lag. Zover het oog reikt zag je de muur over de bergen heen lopen met de bekende wacht torentjes. Je kunt je niet voorstellen wat voor gevoel het gaf om hier te staan, het was een wonder, een machtig stuk bouwwerk wat eigenlijk niet te beschrijven is maar een gevoel geeft van geluk dat wij dit mogen beleven. Na 1,5 uur weer terug met de kabelbaan naar het verzamelpunt waar vandaan we vertrokken naar het hotel.
In de bus vertelde David over wat ons morgen te wachten stond en waar we vanavond eventueel allemaal konden eten. Afgesproken om morgenochtend om 7.00 uur gereed te staan pfff...om weer te vertrekken. Benieuwd naar wat we dan te zien krijgen. Na aankomst op onze hotel kamer, van het Sun World hotel, we zaten midden in het centrum, zijn we nog wat gaan wandelen. Alles is hier groot, groter enz. Brede straten, enorme winkels met giga lichtreclames, overal politie posten en politie op straat, weet niet waarom maar heeft ongetwijfeld een reden. Het is een hypermoderne stad, er heerst rust op straat ondanks de duizenden Chinezen die er lopen. Auto verkeer is er nauwelijks in het centrum, je hoort ze niet want zoals ik al eerder zei, veel elektrisch verkeer. Dit is erg vreemd als je Amsterdam bent gewend met 600.000 inwoners en hier 21,5 miljoen. Het was erg gezellig op straat en op ieder straathoek werd gedanst, een soort lijndans waarbij je aan kon sluiten. Daar werd je blij van. Vervolgens nog een kijkje in 'Snackstreet' een straat met veel eettentjes waar je alles kunt eten wat loopt. Sommige beestjes leefden nog aan het satéstokje, schorpioenen, rupsen maar ook darmen en kleine kippen oid. Het was er een drukte van belang. Wij besloten maar van een maaltijd in het hotel te genieten en vervolgens om 23.00u het licht uit. Vandaag was echt fantastisch!
Dag 9
Na een korte nacht ging om 5.30u de wekker. Opknappen, ontbijten en om 7.00u stond de bus gereed. We vertrokken naar het Tiananmenplein ofwel plein van de Hemelse vrede en de Verboden Stad. Het was een korte rit vanaf het hotel want het plein vormt het hart van de stad. Om 7.15u werden we gedropt en het leek of heel China was opgestaan. Honderden misschien wel duizenden mensen waren al aanwezig, op het plein of stonden in lange rijen voor het Mausoleum waar Mao lag begraven. We wisten niet wat we meemaakten. Overal politie maar toch een ontspannen sfeer. Het plein is enorm, het grootste ter wereld, is 500m breed en 800m lang en stamt uit 1651 maar was toen kleiner. Er vinden veel ceremoniële evenementen plaats en biedt ruimte aan een miljoen mensen. Rondom het plein staan verschillen grote gebouwen, monumenten en het Nationaal museum van China, daarnaast staat middenop het plein het mausoleum met aan het eind, de entree van de Verboden stad. David, onze reisleider en gids, liep voorop met een lange stok en een pandabeertje eraan als referentie zodat hij altijd zichtbaar was. Wij volgden als een kudde schapen. Er was geen getrek geduw of anderszins maar er heerste discipline en je raakte daar wellicht ook mee besmet. Nadat we de aflossing van de wacht hadden gezien, het enorme plein waren overgestoken en een groepsfoto hadden gemaakt, liepen we naar de Verboden Stad. Aan de voorgevel hangt een enorm portret van Mao en er zijn vier grote entree poorten. Aan het begin van de 15e eeuw werd opdracht gegeven voor de bouw die 14 jaar duurde. Het is een aaneenschakeling van imposante pleinen, bruggen, paviljoens, vertrekken en rijkversierde hallen. Het complex meet 750 bij 960 meter en wordt daarnaast omringd door een enorme muur en een gracht van meer dan 50 meter breed. Keizerlijke afmetingen dus. Het was het Keizerlijke paleis ten tijde van de Ming en Qing dynastieën en 500 jaar het centrum van de macht in China en de plek vanwaar 24 Chinese keizers hun rijk bestuurden, bovendien streng verboden terrein voor de rest van het volk. In 1911, toen in China de republiek werd uitgeroepen, verloor het haar functie en sinds 1925 is het paleizencomplex een museum en staat het op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Per dag komen er 80.000 bezoekers en dat begint dus al vroeg. Wederom een enorme rust ondanks de vele bezoekers. Wat opvalt is de rijen voor de kassa, iedereen staat keurig achter elkaar in een rij te wachten ook hier respect voor ieder, erg vreemd om dit mee te maken als je uit de drukke en gestreste Westerse wereld komt. Het was gaaf om er doorheen te lopen, groots, straalde kracht uit en macht. Jammer dat er te weinig tijd was want je hebt hier minimaal een dag voor nodig om doorheen te lopen en te genieten van al dit moois. Wat wel opvalt is dat er overal éénzelfde bouwstijl is. Dit in groot contrast met Europa waar in de verschillend landen veel diversiteit te vinden is door allerlei oorlogen en invloeden uit andere landen en bouwstijlen soms gecombineerd zijn. Dit laat zien dat China altijd een gesloten natie is geweest. Vervolgens weer in de bus voor een bezoek aan de Tempel of Heaven. Deze tempel ligt direct ten zuiden van de Verboden Stad en dateert uit de Ming periode. Werd gebouwd in 1420 zonder één spijker of dwarsbalk maar wordt gedragen door 28 bewerkte pilaren en is het symbool van keizerlijk Beijing. Het is een enorm groot en rond gebouw van drie taps naar boven toelopende etages met prachtige blauwe dakpannen met een enorme gouden bol in top. De keizer leidde jaarlijks de optocht vanaf het paleis naar het altaar om riten en offers voor de hemel uit te voeren. Ook hier weer veel bezoekers. Vanhier op naar de lunch die bestond uit allerlei op zich staande gerechten, vlees, ei, groente, soep erg smaakvol. Om 15.45u waren we weer in de haven. Opnieuw een uitgebreide controle. Ik moest de tas openmaken omdat er een klein flesje scheerschuim in zat en een klein flesje haarlak. Dat mocht niet mee de boot op. Hoe bestaat het, tijdens het inreizen en inchecken in Shanghai geen probleem maar nu moest het uit de tas. Wat hier aan ten grondslag lag, geen idee maar goed geen stennis gemaakt. Op de boot maar opnieuw aangeschaft. Nog even heerlijk naar de spa en aansluitend naar een borrel met de kapitein en hotelmanager. We vertrokken twee uur later omdat er wat mis was met personen die wellicht nog niet aan boord waren en paspoorten die niet klopten. Alle douane controle activiteiten moesten opnieuw wat erg veel tijd in beslag nam, het blijven vreemde Chinezen. Vannacht gaat de klok een uur vooruit op weg naar Japan.
Dag 10
Na de drukke dag gisteren was het vandaag weer heerlijk chillen, een zeedag. Lekker uitgeslapen, breakfast en een uitgebreide lunch in het restaurant. Na de lunch een wandeling over het schip en vervolgens lekker zitten in een deck chair om heerlijk van zonnetje te genieten.. Middag thee en daarna op ons eigen balkon in de zon gezeten. Natuurlijk nog even naar de spa. Het was gala vanavond dus in onze mooiste outfits aan tafel nog even naar theater en toen het licht uit. We varen volle kracht 23 knopen om de vertraging van gisteren in te halen. Helemaal lukken ging niet dus komen we een uur later aan in Nagasaki. Maar vertrekken ook een uur later.
Dag 11
Door de vertraging van gisteren waren we pas om 12.00u in Nagasaki. In ieder land gelden andere in- en uitreis voorschriften. Maar goed daar kun je mee omgaan en alles wordt vanaf het schip goed geregeld als iedereen zich maar aan de voorwaarden houdt. De haven grenst direct aan het centrum van de stad, erg handig. Nagasaki is tijdens de tweede Wereldoorlog vernietigd door een atoombom'en volledig van de kaart geveegd. Er kwamen ruim 40.000 mensen om het leven samen met Hiroshima 250.000 totaal. Een verschrikkelijke catastrofe die nu bijna niet meer zichtbaar is in de stad. De bom was bedoeld voor de stad Kokura echter door de weersomstandigheden werd voor Nagasaki gekozen. Deze is nu volledig weer opgebouwd, een moderne metropool en grote havenstad met 450.000 inwoners. Het OV is top, er rijdt geen metro maar wel een trammetje door de stad. Deze kent vier lijnen, elk in kleur en cijfer, die de verschillende wijken met elkaar verbindt. Alle haltes kennen cijfers en namen dus voor bezoekers is dit erg handig met een tramkaart in de hand waarbij op de kaart ook alle highlights zijn weergegeven. Een ritje kost 120 yen of een dagkaart 500 Yen (ca. €4). Deze was bij de terminal aan te schaffen en de tram stopte ervoor. Het zijn kleine trammetjes, de chauffeur heeft witte handschoentjes aan, een headset op zodat hij iedereen kan welkom heten, de plaatsen omroept (met ondersteuning van monitors), maar ook weer iedereen gedag zegt en bij het uitstappen je kaartje laat zien of afrekent. Gastheerschap is een groot ding hier. Wat ook opvalt is de rust in de grote steden veel elektrische auto’s, scooters hebben we niet gezien, daarnaast geen getoeter en lawaai op straat. Het lijkt saai maar tocht straalt er iets bijzonders vanuit waardoor je je westerse gedrag aanpast. We gingen als eerst naar de Sofukuji tempel, gebouwd in 1629. Een prachtige groot tempel complex tegen een berg aangebouwd, waarom heen een enorme begraafplaats lag, terrasvormig aangelegd. De entree bedroeg 300 yen en trappen lopen is een uitdaging, maar dan heb je ook wel wat. We vervolgden onze weg naar het Muruyama park, alles staat duidelijk op wegwijzers die op elke hoek staan, daarnaast staat er op iedere hoek een frisdrank automaat met allerlei sapjes maar ook de Fanta en Cola. Het park was niets, gewoon een kinderspeelplaats, wel had hier heel vroeger het grootste restaurant van Japan gezeten, weg pech. Snel door, want tijd is kostbaar, liepen we door een giga winkelcentrum zie je niet aan de buitenkant maar je loopt gewoon een zijstraat in, waar we even opstaken voor de lunch. We namen de tram naar Peacepark, de naam geeft al aan waar het hier om draait. Dit is de herinneringsplek waar Japanners gedenken en herdenken dat op 09 augustus 1945 om 11.02 uur uur een atoombom ontplofte. De plek is gemarkeerd, daarnaast stond op deze plek een enorme kerk de Urakami Cathedral de grootste van Azië. Hier is nog een klein stukje muur van overgebleven wat men koestert. Direct aan dit plein gelegen ligt een herinneringspark, op de plek waar een grote gevangenis stond. Het enige wat herinnert zijn enkele lage muren en stompjes steen. Hier allerlei prachtige monumenten geschonken door diverse landen uit de hele wereld. Als je hier loopt beangstigd het je wat oorlog kan aanrichten, niet alleen in het verleden maar ook het heden. Afgemat namen we de tram naar de Oura Cathedral en Glover Garden. De herinnering aan een Engelse handels familie die hier heeft gewoond en veel betekende voor de stad, door jonge Japanners overzee te sturen om te studeren. Het huis geheel van hout is te bezichtigen. Ook staat hier een bijzondere kerk namelijk de katholieke Oura Kerk. Dit is de oudste houten kerk van Japan en werd gebouwd in 1865 ter nagedachtenis aan de Christelijke martelaren. Het was al over zessen, dus beiden waren helaas gesloten. Een korte wandeling vanaf deze plek bracht ons bij de haven waar de boot lag. Het was inmiddels 19.30u, Trudie had enorme pijn aan haar knie dus tabletje ingenomen en om 20.15u naar het restaurant. Om 23.00u het licht uit.
Dag 12
Het eerste bezoek aan Zuid Korea was JeJu. Een vulkaan eiland voor de kust en direct het grootste. Meet 47 km lang en 140 km breed. We hadden een excursie geboekt via de HAL. Om 08.00u verzamelde we in het theater, daar kreeg je een sticker op voor de juiste excursie. Het was een drukte van belang wat kwam door het feit, dat het allemaal erg traag ging bij de douane. Geduld, nogmaals is hier in deze landen een schone zaak. Het eiland staat op de Werelderfgoedlijst Unesco door een aantal zaken. Het hele eiland bestaat uit een grote slapende vulkaan de Hallasan welke de hoogte berg van Korea is 1950 mtr. Vandaar dat het een groot Nationaal park is. Daarnaast is er nog iets bijzonders namelijk de vrouwelijke duikers van Haenyeo. Als eerste reden we naar de Sancumburi krater, gelegen in een prachtig park. Ook deze vulkaan slaapt, zoals zovelen op dit eiland. Een leuke wandeling, door een prachtig aangelegd park, de zon scheen en het gaf ons een zicht in de krater die uit gras bestond. Vervolgens reden we naar het Haenyeo museum. Het eiland staat bekend om deze vrouwelijke zeeduikers, Haenyeo met alleen een duikbril en heden ten dage ook een wetsuite. In vroeger dagen zonder iets van dit. Zij waren de trekkers van de economie in vroeger tijden en voorvechters van vrouwenrechten. Daarnaast vechters tegen de Japanse overheersing. Bij laag water gaan zij het water in en zoeken op de bodem zeevruchten en zeedieren en brengen die naar de opervlakte en stoppen het in een korf die ze achter zich aan trekken. Zo duiken ze vier uur achtereen en kunnen per keer ca. 30 tot 40 seconden onder water blijven. Het beroep wordt al meer dan 600 jaar uitgeoefend en veel vrouwen zijn tussen de 65 en 100 jaar. Hoe is dit mogelijk. Dit museum is gewijdt aan de geschiedenis. Heden ten dage wordt het beroep nog door ca. 3000 vrouwen beoefend, in vroeger tijden 35000, nu niet meer om economische redenen, want Zuid Korea is een rijk land, maar om de traditie in ere te houden. We vervolgden de reis naar Sunrise Peak. Een vulkaan die 200 meter hoog is met een krater doorsnee van bijna 600 meter. Je kon naar de top klimmen via een aangelegd pad met treden. Fred heeft dit natuurlijk gedaan. Het was weliswaar een hele klim maar meer dan de moeite waard met een fenomenaal uitzicht. Trudie bleef beneden want dat ging niet lukken. Er waren allerlei wandelpaden en uitkijk plekken en daarnaast waren er souvenir winkeltjes en andere shops. Wat verder opvalt in dit land is dat er nagenoeg alleen eigen merken auto’s rijden, Kia, Daewoo, Hyundai en zie je bijna alleen maar witte en zwarte auto’s. Dit heeft alles met bijgeloof te maken. Witte auto’s brengen geluk en zijn voor de gewone man, zwarte auto’s zijn voor de rijken, zijn ook veel groter. Om 15.00 uur vertrokken we weer, morgen in Seoul.
Dag 13
Na een lange nacht op zee kwamen we omstreeks 08.00u aan in Incheon de havenstad van Seoul. Beiden liggen aan elkaar. Na het ontbijt konden we om 09.00u aan wal. Gezien de douane faciliteiten is er maar 1 moment één tijdstip waarop je van boord mag en dat is tussen 09.00 en 10.00u. Na deze tijd mag je niet meer van boord af. Dit geldt overigens voor veel plaatsen in Azië. Het was een drukte van belang in de haven, markt kraampjes met heerlijke lokale proeverijtjes, muziek, dans en zang en andere vormen van cultuur ontvangsten. Er reden shuttle bussen naar een plek in het centrum van Incheon. Vandaar kon je met de metro naar Seoul. Dit was allemaal erg makkelijk. We gingen vandaag op eigen houtje. Vwb het OV hadden we ons in Nederland al voorbereid echter door de shuttle was dit achteraf niet nodig. De stad heeft 18 milj. inwoners en kent een enorm metro netwerk wat tot het grootste van de wereld behoort. Als je dit niet begrijpt verdwaal je. Ook hier zijn alle metro stations genaamd en genummerd wat het reizen eenvoudig maakt. Daarnaast zijn er ook express metro’s die op minder stations stoppen. Het kopen van een kaartje vergt wel de nodige aandacht. Het systeem werkt me losse kaartjes of net als in Nederland met een OV chipkaart, reizen op saldo. De kaart kun je aanschaffen bij een aantal winkelketens, kiosken of in de automaat op het metrostation. Dat was vanmorgen niet handig gezien het feit, dat een groot deel van de cruisegangers met de shuttle bussen reed en tegelijkertijd op het metrostation aankwam. Wij kochten de OV chipkaart in een kleine kiosk op het station en opladen deden we bij een andere automaat. Wellicht waren wij de enige die zo’n kaart hadden omdat de grootste rij bij de gewone automaat stond. Er rijdt vanaf de cruiseterminal geen metro echter er wordt een nieuwe terminal gebouwd en dan is er wel een metro, dat duurt nog even. De reis met metrolijn 1 naar Seoul Station kost je een uur. Wij reden nog drie stations verder en stapte vervolgens over op lijn 5 halte Dongnimmum voor een bezoek aan het Koninklijk Paleis Gyeongbokgung Palace wat in 1395 werd gebouwd voor de Joseon Dynasty. De bouw duurde van 1395 tot 1910. Het paleis werd in 1592 door brand verwoest vanwege een Japanse invasie. En het duurde 270 jaar voordat het weer herbouwd werd. Het paleis telt 7700 kamers. Ook tijdens de Japanse overheersing van 1910 tot 1945 bleef het Paleis niet ongeschonden en werd het systematisch vernietigd. In 1990 werd het Paleis weer in ere hersteld. Toen we boven de grond kwamen was het een drukte van belang op het grote plein voor het Paleis. Er was een groot feest op komst om de overwinning op de Japanse overheersing te herdenken en te vieren. We dachten eerst dat er een concert was van André Rieu gezien het enorme aantal stoelen, en het enorme podium maar dat hadden we mis. Het paleis is een pareltje, er staan voor de ingang paleiswachten en we maakten direct al de aflossing van de wacht mee, wat op zich al een spektakel was. Wat opviel was de vele bewoners van Korea in klederdracht. Dit was prachtig maar waarom? Hier kwamen we achter bij de kassa. Wat blijkt iedere laatste woensdag van de maand is de entree gratis en wordt een traditie van folklore in ere gehouden. Honderden bezoekers liepen in klederdracht, allemaal verschillende. Je kunt zelfs de kleding huren in winkeltjes die om het paleis heen staan. Heel erg gaaf en het leuke is dat men graag met je op de foto wilt wat we dan ook deden. Het enorme complex met tuinen neemt wel wat tijd in beslag dus je moet er in vogelvlucht doorheen maar je krijgt een goed beeld van de historie en gebruiken. Naast dit terrein is een enorm Folklore museum, helaas hadden we daar geen tijd voor. Deze wijk vormt ook het economische en politieke hart van Seoul, daarnaast staan hier de ambassades van een groot aantal landen waaronder de USA. Via de achter uitgang liepen we de wijk Bukchon in, een authentieke oude wijk waar je je in het oude Seoul waant. Hier zie je amper hoogbouw en kom je terecht in een wirwar van straatjes. Het leek wat betreft structuur bijna op de oude middeleeuwse wijken zoals je ze in Zuid-Europa vaak tegenkomt, maar dan zonder de pleintjes. Tijdens onze wandeling passeerden we een authentiek theehuis, waar we een overheerlijk citroen thee namen. We moesten de schoenen uit, en in plaats van zitten op de grond konden wij in een aparte ruimte plaats nemen aan een tafeltje omdat Trudie anders niet meer op kon staan. Erg leuk om mee te maken. Na de thee wandelde we nog een klein stukje om vervolgens terug te lopen naar de metro om met lijn 5 nog een bezoek te brengen aan het Olympisch dorp. Ook dit was weer een bezoek op zich, vaak zijn dit soort grote terreinen volledig uitgestorven en worden niet meer gebruikt maar hier is juist het tegendeel waar. Een drukte van belang met allerlei eet-tentjes een groot winkel centrum en kleine winkeltjes. Een prachtig onderhouden terrein. Het was inmiddels zes uur en de laatste shuttle ging om 21.00u en die mochten we niet missen. In de metro was iedereen behulpzaam. Iemand gaf aan dat lijn 9 een express metro was die er qua tijd veel korter over deed, dus dat advies sloegen we niet in de wind. Nog een keer overstappen en we waren rond 19.30u op het metrostation waar we moesten zijn. Uitchecken bleek nog wel een dingetje want we hadden €1.20 tekort op onze kaart wat we niet wisten en pas ziet zodra je uitcheckt. De poortjes zijn echter niet gesloten maar check je uit en heb je tekort of loop je zonder uitchecken door het poortje dan sluit deze. Toen ik Trudie uitcheckte, kwamen er twee kleine deurtjes uit het apparaat en ging er een sirene. Toen Trudie tegen het deurtje aanliep ging deze weer open waarom weet ik niet. Ik liep er direct achter aan en er gebeurde hetzelfde. We wachten even bij het poortje om te zien of er wat gebeurde maar gelukkig niets. Opladen koste teveel tijd dus we hebben voor €1.20 zwart gereisd. So it be. Niets voor ons, maar soms breekt nood wet. Na nog een klein stukje lopen stond de bus gereed, instappen en nog 30 minuten met de bus. Aan boord heerlijk gegeten, filmpje gekeken en het licht uit. Morgen een zeedag en daarna nogmaals Japan.
Dag 14
Vandaag een rustige en lazy zeedag. Lekker ontbeten in het restaurant waar je een keuze hebt uit verschillende heerlijke ontbijten. Na het ontbijt togen we naar het theater voor een uitleg over de stad Shanghai. We zijn hier na afloop nog een aantal dagen dus altijd fijn om de highlights te weten. Vervolgens nog een rondje over het schip en het was om 11.45u tijd voor de Mariners lunch met de kapitein en de hotelmanager. Je spaart met cruisen punten, gerelateerd aan het aantal cruisedagen en aan wat je hebt uitgegeven aan boord. Wat meer punten wat meer voordeel en extraatjes. Om 14.00u was er een ontmoeting met de kapitein in het theater en kreeg je de kans om vragen te stellen en werd uitleg gegeven over alles wat maar met techniek en navigatie had te maken. Om 15.00u was het tijd voor de high tea met allerlei heerlijk zoetigheden. Het is vandaag wel een beetje een eet dag. Na de hightea rusten en om vijf uur naar de Spa om te ontspannen voor zover we dat nog niet hadden gedaan. Het was vandaag weer gala avond dus op ons paasbest aan het overheerlijke diner. De bediening en het eten is top daar staat de HAL om bekend en wie we aan boord ook spraken had het er over, ook gasten die met andere maatschappijen waren mee geweest. Na het diner naar het theater, waar een prachtige piano uitvoering was van de pianiste Anh-Nyan. Een Vietnamese pianiste, woont in Australië die in deze wereld een zeer bekend artiest is. Ze speelde pop muziek gecombineerd met klassieke muziek. Het was fantastisch.
Dag 15
Kagoshima Japan was vandaag de bestemming. Om 08.00u meerden we af in de haven. Na het ontbijt en wederom een uitgebreide douane check namen we de gratis pendelbus naar het centrum en werden gedropt bij Dolphin Port. We hadden een aantal dingen uitgezocht om te bezoeken maar zoals vaak is de tijd tekort in de havens. Daarnaast raad ik cruise-gangers aan om in deze stad een georganiseerde tour te doen. Maar dit voor later. Ons eerste doel was de altijd actieve vulkaan op het eiland Sakurajima. Deze actieve vulkaan spuwt iedere dag rook en stof uit en bij vlagen lava. Je ziet de vulkaan al van verre. Om de stad te verkennen loont het om een dagkaart OV te kopen. Een zgn. Cute kaart geldig op alle bussen, trams en de ferry die naar bovengenoemd eiland gaat van de vulkaan. Kosten 1200 Yen ongeveer €10 pp. De ferry lag op loopafstand van de drop off plek en bracht je in 25 minuten naar de overkant en vaart om de 15 minuten. Eenmaal aan de overkant is er een toeristenbus waar je een rondtoer mee kunt maken van een uur, een soort hop on hop off bus. Hier is je kaart ook op geldig. Toen we bij de bushalte kwamen was er net een bus weg en gloeiende, gloeiende de volgend ging pas een uur later. Er was geen alternatief dus wachten, we waren wel de eersten, wat maar gelukkig was want de rij werd almaar langer, daarnaast wordt er niet voor gedrongen en sluit iedereen netjes aan. Toen de bus arriveerde, kaart was al gecontroleerd, konden we instappen. Wij hadden een goede plek maar iedereen bij de halte wilde mee dus ook staanplaatsen. De mensen stonden als haringen in een ton en een deel kon niet eens mee en moest dus weer een uur wachten. Erg sneu en slecht geregeld. De bus reed met een bloedgang naar de eerste stop waar je 5 minuten de tijd had om foto’s te nemen. Ik kon niet eens de bus uitkomen omdat het grootste deel van de mensen in de bus bleef. Vervolgens weer met een bloedgang naar de volgende stop, de mensen die stonden bleven overeind staan omdat ze opeengepakt stonden en niet eens konden vallen. Bij de volgende stop hetzelfde verhaal. Bij de derde stop hadden we een kwartier en de bus stroomde leeg. Trudie bleef zitten. Ondertussen waren er alweer mensen ingestapt die bij deze halte al eerder waren gearriveerd en met deze bus mee terug wilde. Toen ik terug kwam in de bus was het bijna slaande ruzie omdat de instappers waren gaan zitten op de plek van de uitstappers, maar het was een hop on hop off bus en niemand heeft een gereserveerde zitplaats, echter daar dachten anderen iets anders over. Gelukkig werd de boel gesust. Vervolgens reed de chauffeur weer met hoge snelheid naar de eindbestemming. Wat was dit een domper en zonde van onze tijd. Dat hadden we niet verwacht in Japan waar alles tot in de puntjes was geregeld. Met de ferry weer terug om vervolgens met een andere sightseeing bus verder te reizen. Dat was de tweede verrassing. Eenmaal gesetteld naderde de bus, na 5 haltes wellicht een eind/begin halte en de chauffeur sommeerde iedereen om uit te stappen. Wij zaten net goed en wel. Mopper de mopper, maar nu komt het, we moesten door de voordeur uitstappen en aansluiten in de rij. De achterdeur ging open en we konden weer instappen. Nu brak onze klomp, instappen deden we niet meer, want we wisten niet wat de volgende verrassing zou zijn en de klok loopt door. Het was inmiddels 15.15u en de laatste shuttle naar de boot was om 17 uur. We hebben nog even door het grote winkelcentrum ter plaatse gelopen, en zijn vervolgens met de tram weer richting shuttle gereden die ons weer netjes afleverde bij de Westerdam. Wat hebben we gezien, weinig en het was een complete teleurstelling. Dus zoals eerder vermeldt neem een excursie van de HAL in dit geval, dan is er eigen vervoer en zie je ondanks de korte tijd veel meer. Terug op de boot is Trudie naar de Spa gegaan, ik heb het wasgoed opgeruimd want we hebben een laudry pakket waarbij we dagelijks onze was kunnen inleveren en deze komt schoon weer in de hut. Ook dat was luxe want alles gaat schoon mee naar te hotel. Vanavond een gezellige avond gehad, lekker gegeten Trudie had een hele kreeft, ze heeft zitten smullen. Morgen nog een dag en een nacht op zee en dan zit de cruise er weer op. We hebben dan nog 4 dagen om Shanghai te verkennen.
Dag 16
De reis loopt op zijn eind. Vandaag een zeedag onderweg naar Shanghai. De klok ging een uur terug dus een lange nacht maar ondanks dat waren we om 6.30u wakker. We zijn heerlijk een film af gaan kijken in bed, die we de dag daarvoor gestart waren. Rond 10u room service gebeld die het ontbijt op de kamer bracht. Vervolgens zijn we nog naar de winkeltjes gegaan en hebben we de boot nog eens rond gelopen. Het regende en kwam met bakken uit de hemel dus verder heerlijk chillen op de kamer. Om 12u zijn we naar de bioscoop gegaan om een film te kijken NightSchool onder het genot van een drankje en popcorn, hoe leuk kan het zijn. Na de film was het tijd voor de lunch in het Lido. Het bleef maar regenen dus op zee was niets te zien. Na de lunch terug naar de hut om de koffers te pakken die de stewards al keurig op bed hadden gelegd. Het laatste wasgoed, was ook lekker schoon dus alles spic en span in de koffer. Tijdens deze reis zijn we drie sterren Mariner geworden en in onze hut lagen de speltjes klaar. Zeg maar een soort onderscheiding, altijd leuk om te ontvangen. Toen alles klaar was zijn we na de Spa gegaan om nog even heerlijk te ontspannen. Terug in de hut afscheid genomen van onze hut stewards die hun stinkende best hebben gedaan om ‘s ochtends en ‘s avonds de hut op orde te brengen. Aansluitend dineren en afscheid genomen van onze obers en de sommelier. In het theater traden vanavond Martin Kaye en Van-Ahn Nguyen op. Zij was pianiste en hij was performer op de piano. We hadden beiden afgelopen week ook al gezien. Top artiesten die de wereld rondreizen maar ook op de boten van de HAL hun optredens doen. Wat een spektakel. Het was mooi geweest, op naar de hut, koffers op de gang en ons bedje in.
Dag 17
Het moment was gekomen dat we de Westerdam moesten verlaten. We waren vroeg wakker omdat Fred altijd wat onrustig is. De ontschepings procedure is een goed geoliede machine. De dag voorafgaand ontvang je een enveloppe met instructies en kleurlabels voor op de koffer. Eerder moest je al aangeven hoelaat je van boord wilde wat alleen geldt voor diegene die op eigen gelegenheid het schip verlaten en geen transfer oid. heeft. We hebben ons op ons gemak aangekleed en ontbeten in het restaurant. Wij moesten het schip verlaten tussen 9.30 en 9.45u. Je hebt allemaal een kleur gekregen welke correspondeert met de tijd en wij hadden Roze 2. Alles word keurig omgeroepen wie het schip mag verlaten en wachten doe je in de ruimtes op het schip zodat je hut alweer schoon gemaakt kan worden voor de nieuwe gasten. Eenmaal van boord wederom het uitgebreide Chinese douane ritueel, vingerafdrukken, paspoort controle etc. Als je dat goed hebt doorstaan dan kun de koffers ophalen, in vak Roze 2, voor de tweede ronde, de uitgebreide kofferscan om vervolgens de terminal te mogen verlaten en een taxi te scoren die al in lange rijen gereed staan. We hebben een hekel aan taxi’s omdat je vaak aan alle kanten een oor wordt aangenaaid. En wat denk je, de taxichauffeur zette zowaar de meter aan dus dat begon goed. We moesten naar ons hotel wat op ongeveer gelijke hoogte lag als het eerste hotel aan het begin van de reis. We wisten dus wat het ongeveer ging kosten. De eerste keer duurde de rit 45 minuten. Het probleem is dat je vaak geen referentiepunten hebt dus een chauffeur kan doen wat ie wil. We kregen op een gegeven moment een raar gevoel omdat we al een uur in de taxi zaten en de rit al op 500 yuan stond, zo’n 65 euro. Dus onze eigen navigatie op de iPad aan op MapsMe om eens te kijken waar we waren. Nou, wel op weg naar het hotel maar wellicht via Beijing. Ik gaf aan de chauffeur aan dat we naar het hotel moesten en niet terug naar Nederland, hij bromde wat en reed gewoon door. Ondertussen liet ik wel even mijn iPad zien, wellicht ging er een lichtje branden dat we niet van gisteren waren. Uiteindelijk arriveerden we na 1.5 uur bij het hotel. Trudie en ik hadden al afgesproken dat we hem maximaal 300 yuan zouden betalen en geen cent meer anders zouden we de politie er bij halen. Zover kwam het uiteindelijk niet, de rit koste 200 Yuan zo’n 26 euro, zelfs nog minder dan de eerste keer in Shanghai. Wellicht had ie begrepen dat we toch niet van die domme toeristen waren echter bij Fred kwam de stoom uit z’n oren. Het is een super-de-luxe hotel dus altijd fijn als je van de cruise afkomt en nog even kan afkikken. Onze prachtige kamer ligt op de 33ste verdieping, met een fenomenaal uitzicht op de rivier. Naast het hotel zit de metro ingang Pudong Avenue dus appeltje eitje. Direct een meerdagen kaart gekocht, het OV is spotgoedkoop en brengt je overal. Een aantal enorme Malls bezocht, het gaat goed met de Chinese economie en dat zie je hier goed. De dure winkelketens vallen over elkaar heen maar dat boeit ons gelukkig niet dus snel weg hier. We waren echter dwarsaf, Trudie loopt met haar krukken echter handicap vriendelijk is dit land niet. Veel trappen naar beneden, roltrappen omhoog en liften moet je zoeken. Maar goed ze houdt zich kranig. We hebben makkelijk gegeten, geen kreeft maar een broodje zalm en garnalen. Het hotel heeft een prachtige zwem en sauna accommodatie dus ook hier nog even gebruik van gemaakt. Morgen eten in één van de vier hotel restaurants dus de keuze is weer reuze.
Dag 18
Na een goede nachtrust op een stille kamer waren we om 07.30u wakker. Om 9.00u aan het uitgebreide ontbijtbuffet. Trudie had de dag alweer uitgestippeld. Allereerst naar de wijk Baoshan. Deze wijk is meer dan 600 jaar oud en is in deze metropool overgebleven na de sloop van vele andere wijken. Waar nu wolkenkrabbers staan, de metro rijdt en een enorm wegennet ligt was 25 jaar geleden nog niets. Hoe is het mogelijk dat in zo’n korte tijd alles uit de grond is gestampt, niet te geloven maar het is toch zo. Er wordt nog steeds gebouwd aan metrolijnen en infrastructuur. Shanghai is met 23 miljoen inwoners qua inwonertal de grootste gemeente ter wereld en is één van de drie grootste metropolen ter wereld. De wijk Boasan is een volkswijk met allemaal kleine huisjes, winkeltjes, waar van alles wordt verkocht, ijzerwaren, verlichting, bestek, kleding, badkamer-artikelen, klokken, elektronica etenswaren etc. etc. Je kunt het zo gek niet opnoemen. Online shopping is hier nog niet door gebroken. De wijk bestaat uit een aaneenschakeling van smalle straatjes, kleine huisjes waar etensluchtjes je tegemoet komen en is omsloten door wolkenkrabbers. Je bent hier niet alleen, het krioelt hier van de mensen. Een gezellige drukte waar je als toerist een bezienswaardigheid bent. Vanhier vertrokken naar een grote speelgoedwinkel, echter die bleek niet meer te bestaan. Het was veel lopen omdat ook de afstanden in de metrogangen enorm zijn. Daarnaast is het veel zoeken naar een lift omdat er veel hoogtes overbrugd moeten worden en dat was voor Trudie niet te doen, weliswaar ontkwam je hier soms niet aan. In de metro is enorm veel personeel wat erg behulpzaam is, daarnaast valt op dat er veel beveiligers rondlopen. Ook is de aanwezigheid van politie op bijna iedere straathoek een feit, hangen er ongelofelijk veel camera’s en moet je tas of bagage bij alle ingangen van de metro door de scan. Dit houdt enorm op gezien de enorme drukte in de metro. We vervolgde onze tour met een bezoek aan People Square. Een plek van ontmoeten midden in het centrum waar men danst, muziek speelt etc. Een gezellige boel een soort Dam square. Weer de metro in, op naar de Jin Mao toren. Deze wolkenkrabber van 421 meter hoog heeft een skydeck op 340 meter hoogte wat tevens het hoogste skydeck van de wereld is. De lift brengt je met een snelheid van 9 meter per seconde naar de 88ste verdieping. Tot aan de 53ste verdieping zitten kantoren en van de 54ste tot de 87ste verdieping is het Hyatt hotel gevestigd waarvan af alle verdiepingen aan de binnenzijde zicht is op de hotellobby. Eén groot open gat naar beneden. Vanaf de 88ste verdieping kijk je via een speciale dakconstructie zo de diepte in naar de lobby, prachtig gezicht. Het gebouw was tot voor kort het hoogste van China en is het op drie na hoogste van de wereld. Je hebt een fantastisch 360 graden uitzicht op de omgeving en je kunt ook een zgn. skywalk doen aan de buitenzijde van deze etage echter dat vond Trudie niet zo’n goed idee. Het gebouw is ontworpen om een aardbeving van 6 op de schaal van Richter te doorstaan, geeft een veilig gevoel.... De toegangsprijs was €15. Naast dit gebouw staat de Financial Tower die 620m hoog is. De dag was nog niet voorbij. Eten deden we in een Chinees Italiaans restaurant. Was prima maar wel vreemde smaken. De Jing-An tempel stond nog op het programma. Een enorm tempel complex in het centrum, echter die was om 17u gesloten. Hier gaan we morgen naar toe. Vandaag bij elkaar 13 km gelopen, Trudie houdt het maar vol. Ze neemt wel pijnstillers in anders redt ze het niet. Heeft veel pijn maar wil ook graag alles zien. We reisden midden in de spits naar het hotel. Mensen massa’s in de metro, je kunt je niet voorstellen hoe druk het hier is. Iedereen verdringt zich voor de poortjes, metro’s zitten barstensvol zodat je af en toe gewoon één moet laten gaan. Er reizen per dag 12 miljoen mensen met de metro en het is het grootse en drukste metronetwerk van de wereld. Het is geen wonder dat er langs de rand van het perron glazen wanden staan met deuren erin waarvoor de metro precies stopt en beiden deuren, perron en metro gelijk open gaan. Waren deze er niet dan zouden de mensen elkaar in de metrosporen duwen. Altijd is men beleefd om voor Trudie op te staan. By the way dit is in alle Aziatische landen zo, veilig en goed. We waren om 20.00u afgemat thuis. Trudie lekker in bad en aansluitend nog een filmpje gekeken.
Dag 19
We stonden op met regen. Een grijze lucht omsloot het hotel. Genoeg plannen voor vandaag en we laten ons niet uit het veld slaan. Na het ontbijt namen we de metro YaoHan. Hier was een groot winkelcentrum om nog wat inkopen te doen, helaas niet geslaagd. We wisten nog niet dat het toen zo regende want alle grote winkelcentra loop je vanuit de metro stations binnenin je loopt ook zo weer de metro in. Een bezoek aan de oude waterstad Qibao in het Minhang district stond op het programma. De stad is ouder dan 1000 jaar en bestaat uit een aantal kanalen met traditionele huisjes en prachtig bruggen. De straatjes zijn smal en er bevinden zich over het algemeen, kleine souvenirswinkeltjes en restaurantjes. We liepen vanuit de metro door de plenzende regen met plastic regenjasje aan, wat eerlijk gezegd niet de leukste wandelingen zijn. Maar het oog wil ook wat. We liepen er in een kippenren doorheen, maakte wat foto’s en hadden er snel genoeg van. Veel lol hadden we er dus niet aan maar het is zeker de moeite van een bezoek waard als de weergoden je goed gezind zijn. Ook hier weer op deze plek allemaal grote winkelcentrums. Eerst maar even gelunched om vervolgens met de metro naar de Jing An tempel in Nanjing Road west te reizen. Het regende nog steeds. Deze tempel hadden we gisteren ook bezocht maar toen was tie gesloten. Het is een enorm tempelcomplex van 780 jaar oud in hartje Shanghai en is nationaal erfgoed. De entree was 50 yuan €6. Je komt binnen via een grote poort op een soort binnenplaats waar een altaar staat en mensen wierook aansteken. Er omheen een aantal tempels met grote Boeddha’s. Zowel op de begane grond als op de etages loop je via balustrades overdekt van tempel naar tempel. Tegenover de poort aan de andere kant van het plein ligt een grote brede trap die eindigt bij de entree van de Mahavira tempel waarin een enorm beeld, grootste van China op vaste land, staat van Sakuamuni gemaakt van pure Jade en 12 ton weegt en 4m hoog is. De ruimtes zijn sober versiert en mensen kunnen hier mediteren en hun gebeden doen en wierook opsteken weg van alle hectiek om de tempel heen. Achter de tempel staat een pagode van 35 meter hoogte. In 1972 brandde de tempel af maar is uiteindelijk weer volledig herbouwd. Nadat we de tempel verlieten doken we het naast gelegen winkelcentrum in, je ontkomt er niet aan. Trudie kon nog steeds niet vinden wat ze moest hebben en ik wilde naar het hotel. Bij welke halte je ook uitstapt overal zijn enorme malls dus winkelmogelijkheden genoeg. Terug in het hotel koffie gedronken en in één van de hotel-restaurants heerlijk gegeten. We zouden nog zwemmen, maar waren te moe dus maar op tijd het licht uit.
Dag 20
De laatste dag en droog. Na het ontbijt vertrokken we naar Huangpu met de metro we zouden een wandeling maken door de wijk French Consension die hier ligt. Tussen 1849 en 1943 was dit de thuisbasis voor Franse handelaren en andere buitenlanders vooral Russen die handelden in thee, porselein en zijde. Zij verdienden hier veel geld mee en bouwden grote villa’s, parken en brede wegen. Er is hier nog veel te zien uit die tijd en hebben hun sporen achter gelaten en de welgestelde chinezen hebben hun plaatsen ingenomen. Uit de metro konden we zo snel de route niet oppakken dus MapsMe even aan om te oriënteren. We kwamen eerst langs het Okura Garden hotel. Dit lag op de route echter bijna op het eind, teken dat we de route maar van achter naar voren moesten maken. We starten bij het oude Lyceum Theater tegenover het hotel. Een prachtig gebouw in ArtDeco stijl. Ook het hotel moesten we niet overslaan, zeker de Oost Vleugel niet. Dit pand stamt uit de 20tiger jaren en was een voormalig sport en atletiek centrum met tevens een enorm zwembad. Door de jaren veranderde de functie en heeft ook de communistische partij er gebruik van gemaakt. Midden jaren tachtig werd het gekocht door de Okura keten die het pand integreerde in de bouw van een nieuw hotel met 35 verdiepingen. De toren is achter tegen het oude gebouw aangezet, en de entree is in het oude gebouw waar de oude zalen en het zwembad omgebouwd zijn to lobby, restaurant en congreszalen. Daarnaast zijn alle artdeco elementen bewaard gebleven en gerestaureerd. Ook alle lampen zijn behouden gebleven. Bij binnenkomst vroeg ik naar de oost vleugel van het gebouw. Spontaan leidde een medewerker ons rond. Erg gaaf. We dronken koffie met gebak in het prachtige restaurant echter dat was niet ouderwets goedkoop, ik moest €30 aftikken, maar goed het was erg leuk en interessant. Met een ‘rugzak’ vol informatie vertrokken we weer. We liepen langs een voormalige Russische Orthodoxe kerk waar inmiddels een café in was gevestigd. Wat opvalt in deze wijk is dat de appartementen die hier ook staan allemaal achter hekken staan en bij de poorten bewaking zit. Het ziet er onooglijk uit en er staan veel dure auto’s. Wellicht woont hier de gegoede burgerij en tussen de appartement staan enorme villa’s gebouwd in westerse stijl. Het volgende op de route was het huis van Sun Yat-Sen, wat tevens een museum was. Sun was grondlegger van de Chinese republiek en de eerste president na de val van het keizerrijk. Aan het eind van zijn leven woonde hij in deze villa die grotendeels in originele staat is achter gebleven. We liepen via het Fuxing park, een enorm park wat afwijkt van de traditionele parken met bruggen en aangelegde tuinen. Dit is in Franse stijl aangelegd. Hier tijdens de ochtend veel sportende en dansende Chinezen. Nu waar het maar enkelen, en het is tevens een soort ontmoetingsplek voor de seniore Chinezen. Er was een oude man met een lange kwast in zijn hand, leek op de pennen met de kroontjes die we vroeger op school hadden echter het kroontje was nu een kwast. Hij tekende met water op de stenen, Chinese tekens. Ik stond er met verbazing naar te kijken. Opeens vroeg hij waar ik vandaan kwam in gebroken Engels, ik zei Holland. Hij kende dit wel en schreef dit met Chinese tekens en daaronder Holland. Erg leuk. Er was ook een groep Chinezen die als groep op de foto werden genomen, ongezien sloot ik aan en stond er dus tussen. Dat was lachen. Alsof we nog niet genoeg hadden gezien bezochten we nog het Shanghai Arts en Craft museum. Een prachtig museum, ook weer gevestigd in een voormalige Franse villa. Veel prachtige beelden van Jade en ivoor stonden hier. Een lust voor het oog hoe men sommige stukken zo klein en verfijnd heeft kunnen maken. In de kelder waren kunstenaars bezig op allerlei gebied, beelden maken, schilderijen, borduren, knippen etc. Leuk om dit zo te zien. Vervolgens bezochten we nog enkele winkelcentrums waarvan één wel heel bijzonder en super-de-luxe was. Zeven verdiepingen hoog en de roltrappen gingen in het rond. Dit hadden we nog niet eerder gezien. Terug in het hotel nog even heerlijk gegeten, gezwommen en de koffers gepakt.
Dag 21
Vandaag vliegen we weer naar huis. Om 06.30u uit bed, opknappen, ontbijten en naar het vliegveld. Er reed vanaf het hotel naar het vliegveld een directe metro dus dat was handig. De rit met de metro duurde ongeveer een uur. Inchecken en om 11.15u vlogen we. Ik had twee ‘loveseats’ gereserveerd helemaal achter in het vliegtuig, hadden we ook op de heenreis. In Boeings 777 zitten deze plekken. Je hebt wat meer beenruimte wat wel zo plezierig is. Heen had ik er €90 voor betaald maar voor de terugreis kon ik de plaatsen wel reserveren maar de betaling kwam niet tot stand. Dus we hoopten dat bij online incheck, 47 uur voorafgaand, de plekken nog vrij waren, en ja gelukkig was dat zo en een voordeel, dan kosten de plekken niets. Scheelt toch weer. Nadat we waren opgestegen en hadden gegeten werd Trudie zomaar vanuit het niets, niet lekker. Ze was erg misselijk en dat bleef de hele reis zo. Ze kreeg nog wat medicatie maar dat hielp niets. Ik had in het vliegtuig verzocht om assistentie op Wenen en daar stond men klaar met een rolstoel die Trudie keurig naar de gate bracht. De vervolgvlucht ging keurig op tijd. De landing op Schiphol was er spannend gezien de turbulentie. En ook op Schiphol werd Trudie geassisteerd. Vervelend als je zo beroerd bent en je reis zo eindigt maar dat hadden we niet in de hand. Roderick haalde ons op. E
Er kwam een eind aan deze wel heel bijzondere en fantastische reis. De cruise was prima en de kennismaking met de drie landen bijzonder en apart. We hebben genoten, enorm veel gezien en ons heerlijk laten verwennen. Daarnaast is onze kijk op China wel veranderd, dit land is hypermodern, de mensen zijn vriendelijk, minpuntje, ze spreken nagenoeg geen Engels dus je moet je goed voorbereiden. Daarnaast is het een communistisch land, alles wordt gecontroleerd en in de gaten gehouden. Voor alles is wel een poppetje aanwezig, werk genoeg en allemaal in uniform. Het is er schoon wat gewoon opvalt. De economie viert hoogtij en dat is te merken aan de vele luxe winkelcentra, winkelstraten, goede infrastructuur een gestructureerd openbaar vervoer. Let op dit zal hoofdzakelijk in de grote steden zijn. Het platte land weten we niets van. De landen Japan en Z-Korea zijn al langer handels naties en dat zie je ook, maar ook interessant om de verschillen te zien.