Dag 1
De wekker op 5.30 uur. Het huis gisteren al aan kan gemaakt, voor wie weet een goede verkoop. We namen de trein want de auto in de ochtendspits is geen optie. De trein was iets vertraagd wat de overstap verkorte op Uitgeest. Overstappen op spoor 1, stappenteller van slag, tong op de knie maar gehaald zo ook de overstap in Zaandam. Op Schiphol naar de nieuwe tijdelijk terminal 1a, wat vanaf het station ca. 15 minuten lopen is pffff. We hadden al ingecheckt dus alleen bagage droppen, beveiliging, broodje, koffie en naar de gate. We vertrokken 15 min te laat wat de overstap in Frankfurt ook niet bevorderde Schiphol is groot maar Frankfurt doet hier niet voor onder. We hadden uiteindelijk 45 minuten riba, riba wat mede door de vertraging te kort was. Na weer een enorme wandeling van nu dik 20 minuten kwamen we aan bij gate 52A. We waren gelukkig nog niet de laatste. Na een busrit van ruim 10 minuten zaten we eindelijk in het vliegtuig wat op tijd vertrok. Achteraf niet onze bagage maar goed. Na 1.5 uur vliegen ook weer te laat op Warschau het zat niet mee. We waren snel bij de bagageband. Ondertussen gebeld door de taxichauffeur die we hadden besteld en aangaf dat hij stond te wachten, wij ook op onze bagage die maar niet kwam en uiteindelijk helemaal niet kwam. Wat een gedoe, want je moet dan melding maken dat je koffers er niet zijn. Dit werd allemaal goed afgehandeld. Taxichauffeur gebeld dat we later kwamen, dat was geen punt hij ging eerst een andere passagier wegbrengen en zou terug komen. Zo gezegd zo gedaan. Uiteindelijk kwamen we rond 17.00 uur aan bij het appartement van Nico, de vader van een vriendin van onze dochter waar we de komende dagen verblijven. Ook hier ging het weer mis. Nadat we door het beveiligde hek in een soort binnentuin kwamen omgeven door lage appartement torens moesten we de juiste hebben. Het adres van het complex was Sarmacka 18 en het huisnummer 29. Dat huisnummer had ik effe niet gezien dus we gingen naar nummer 18 natuurlijk in een heel andere toren. We stonden met de sleutel bij het appartement maar de sleutel ging niet in het slot. Diverse keren geprobeerd maar nada. Gelukkig waren de bewoners niet thuis anders dachten ze wellicht dat we aan het inbreken waren, leg dat maar een uit op z’n Pools. En nu, geïrriteerd weer weg. Ik gaf het kaartje met adres aan Trudie en natuurlijk het was geen 18 maar 29 in een andere toren. Dus hilariteit alom. Gevonden, een prachtig en smaakvol luxe appartement. Eerst koffie en toen de wijk verkennen, boodschappen doen, toilet artikelen halen want ook die zaten in de koffer. Rond 20.00 uur kwam Nico en hebben we samen bij een goed Italiaans restaurant gegeten. Om 23.00 uur het licht uit.

Dag 2
Na een goede nachtrust rond 08.30u uit de veren en ontbeten. Het was wachten op de koffers die door een koerier voor de middag gebracht zouden worden. Om 11.30u nog niets, dus weer bellen. De koerier zou al geweest zijn maar had niet mobiel gebeld, wat wel de afspraak was. Maar goed na enig aandringen kwamen de koffers rond 12.45 uur. Gelukkig onze eigen spullen weer en we konden dus gaan. Trudie had een app op haar telefoon zodat we via Google live alle buslijnen en aansluitingen hadden. Erg handig. Vanaf ons logeeradres reed bus 522 rechtstreeks naar het centrum en het station. Een buskaartjes kost 1 euro p.p. en kun je in de bus in de automaat kopen. Op het station eerst naar de informatiedesk want we moesten plaatsen reserveren voor de hogesnelheidstrein naar Krakau. Treinkaarten had ik al geregeld via mijn werkgever, waarmee we met reductie in het buitenland kunnen reizen met dezelfde rechten als in Nederland dus ook nog 1e klas. Vroeger koste het niets echter daar heeft de belastingdienst een stokje voor gestoken, het is echter nog steeds aantrekkelijk. We werden vriendelijk geholpen door een collega van het Pools Spoorbedrijf PKP. Daarnaast kochten we ook een driedagenkaart voor de bus á 9 euro pp. zodat we ongestoord konden reizen. Inmiddels was het al wat later op de middag en onze magen begonnen te knorren dus tijd voor de lunch. Na een klein uurtje namen we bus 116 naar de oude stad die ons na een aangename rit van ca. 20 minuten dropte op loopafstand. Een korte wandeling en een aantal trappen bracht ons op het centrale plein Plac Zamkowy. Midden op dit plein staat een 22m hoge pilaar met een standbeeld van koning Sigismond III uit 1644. Deze koning maakte van Warschau de hoofdstad. Ook staat hier een enorm Koninklijk Slot uit de 14e eeuw. In de 17e en 18e eeuw woonde hier verschillende koningen echter ook het parlement was hier gevestigd. Een vreemde situatie wat de monarchie beperkingen oplegde. Dit verklaard, dat er hier rondom Warschau veel verschillende paleizen zijn gebouwd zodat de koning zich kon terug trekken. Vanaf 1918 zetelde de president van de republiek in het Slot. Tijdens de tweede Wereldoorlog werd ook dit gebouw vernietigd. Het is pas in 1971 herbouwd omdat de communistische autoriteiten weinig voelde voor herbouw. Het werd grotendeels afgerond in 1988 echter in de jaren 2000 was het volledig af. Wij waren wat laat voor de bezichtiging maar komen hier terug. Een korte wandeling door de oude stad gaf een goed beeld van het oude Warschau. Dit gedeelte was geheel vernietigd door de nazi’s maar door de vele vrijwilligers steen voor steen weer herbouwd op basis van oude tekeningen. Prachtig om te zien. Ook vind je hier nog delen van de oude bakstenen vestingwallen die zijn herbouwd met de toegangspoort de Barbacane. Tevens toegangspoort tot de nieuwe stad. De muur was al grotendeels in de 19e eeuw gesloopt omdat het geen functie meer had, echter het past goed bij de oude stad. We wandelden rustig door de wijk, brachten een bezoek aan de Sint Jans-kathedraal, de belangrijkste oudste kerk van de stad uit de 14e eeuw. Er zijn hier veel juwelierswinkels, boeken en antiquariaten in de kleine gezellige straatjes rondom. We belanden vervolgens op de oude stadsmarkt waar we koffie deden. Na het beklimmen van een toren met observatiedek, Taras Widokowy, van waaruit je een prachtig uitzicht had over de stad, wandelde we rustig terug naar de bushalte. Rond 18.30 uur waren we weer terug. Even uitpuffen waarna we aten bij hetzelfde restaurant als gisteren Vilano Ristorante. Dit was erg in de smaak gevallen. 

Dag 3
Na alle indrukken van gisteren vannacht weer heerlijk geslapen. Om 08.30u ontbeten en om 10.00u de deur uit. Trudie had weer een mooi programma samengesteld. We liepen naar De Kerk van de Goddelijke Voorzienigheid. Een enorme nieuwe katholieke kerk waarvan de bouw starte in 2002 en werd afgerond in 2015. De kerk, in het stadsdeel Wilanow waar wij nu verblijven, is uit dank voor de vrijheid en soevereiniteit van het land gebouwd om een nationaal heiligdom te zijn. In de crypte bevinden zich het Patheon van belangrijke personen uit de Poolse geschiedenis met hun graven. Het gebouw heeft de vorm van een Grieks kruis en heeft een koepel met een hoogte van 75 meter. Er zijn 26 zuilen in een cirkel om het schip gerangschikt, welke een diameter van 68 meter heeft. Voor de kerk staat een enorm kruis. We moesten verder dus na dit bezoek namen we de bus richting station, centrum. Vanaf het station met de benenwagen naar het Paleis van Cultuur en Wetenschappen. Een enorm gebouw uit de Stalinistische tijd in opdracht gebouwd door Stalin als geschenk aan Polen en gebouwd  tussen 1952 en 1955. Het gebouw is 230m hoog en telt 42 etages.  Bezit de op één na hoogste klok van de wereld. Na de val van het communisme stond het de plannen voor verdere ontwikkeling van de stad in de weg en wilde men het slopen. Dit is gelukkig nooit gebeurd en het gebouw is tegenwoordig minder omstreden en staat op de monumentenlijst. Rondom zijn veel prachtige beelden. In een zijgevel mist er één, hier stond een buste van Stalin. Deze is weggehaald maar niemand weet door wie. Tegenwoordig huisvest het gebouw drie grote theaters, bioscopen, zwembad, winkels en kantoren. De Rolling Stones hebben er in 1967 een gedenkwaardig concert gegeven. We bezochten het Dollhouse museum, ook hier gevestigd. Een leuk klein museum met prachtige poppenhuizen. Na een vriendelijke ontvangst konden we kiezen voor de standaard ingang of een verborgen poppenkast ingang. Twee kleine deurtjes waardoor je naar binnen kon, dat laatste kozen we voor. De vele prachtige poppenkasten in de vitrines maakten indruk. Poppenkasten uit Polen, Duitsland en Amerika op allerlei vlakken, huizen, ziekenhuizen, kunstenaarshuizen etc. Gepriegel tot en met maar erg kunstig gemaakt. We liepen vervolgens naar de ticketbalie voor de lift naar de 30ste etage, het panorama terras, vanwaar we een prachtig uitzicht hadden over de stad. Het gebouw wordt tegenwoordig door enorme wolkenkrabbers omringt echter dit blijft het hoogste gebouw in Polen. Rondom het gebouw liggen in de straat metalen strippen met teksten die de denkbeeldige muur weergeven van de echte muur van het grote Joodse Ghetto tijdens WOII. Tijd voor de lunch. In één van de restaurants hebben we warm geluncht. We hadden geen zin om vanavond buiten de deur te eten dus was dit de oplossing. We dachten eerst in een bedrijfskantine te zitten maar het was een echt Pools restaurant. We aten hier warm met z’n tweeën voor 10 euro. Inclusief drank. Tjonge jonge. Na de lunch liepen we door een prachtig park met fonteinen naar de Joodse Nôzyk Synagoge. Een prachtig gebouw opgetrokken uit geel steen en gebouwd tussen 1898 en 1902. Ietwat verscholen in het groen. Tijdens de oorlog was het omsloten door een klein getto en werd het gebruikt als een klein warenhuis en een paardenstal. Tegenwoordig is het een toeristische trekpleister als herinnering en verbinding en daarnaast is het een monument. We zetten de wandeling voort via het prachtig park en kwamen terecht bij een bazaar Hala Mirowska. Markthallen waar groente, fruit, vlees en andere artikelen werden verkocht. Hier zat een echte Joodse warme bakker waar je kon zien hoe het brood werd gemaakt. Het was er erg druk en we kochten hier heerlijke broodjes voor het avondeten. Eigenlijk hadden we al teveel gewandeld maar goed je ziet ook een hoop. We kwamen bij het Pawiak gevangenis museum. Een oude gevangenis welke vroeger bestond uit een enorm complex en waarvan nu een klein deel is hersteld ter herinnering om niet te vergeten. Er was een fototentoonstelling en bezittingen van gevangenen en gerestaureerde cellen te zien. De gevangenis werd in 1830 gebouwd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het een gevangenis van de Gestapo. Het was de grootste politieke gevangenis in Polen en tijdens de bezetting van Polen werden hier in totaal 100.000 gevangenen opgesloten. Meer dan 37.000 gevangenen werden geëxecuteerd op het gevangenisterrein, terwijl er nog eens 60.000 werden gedeporteerd naar vernietigingskampen. Mensen waren in de cellen ondergebracht onder afschuwelijke omstandigheden. Ondergrondse cellen die waren ontworpen voor drie mensen, werden vaak behuisd door meer dan 18 gevangenen. De gevangenis werd gedurende de Duitse aftocht met dynamiet verwoest. Dit bezoek maakte grote indruk op ons. Het volgende doel lag op steenworp afstand van deze gevangenis, het museum van de geschiedenis van de Joden. Het ligt in de wijk Muranow in het noordelijk deel van het vroegere getto. Een bijzonder architectonisch glazen gebouw. De gang vanaf die vanaf de entree dwars door het gebouw loopt, doet denken aan het verhaal van Mozes en de Rode zee welke opent zodat de Joden er doorheen konden lopen. De glazen panelen aan de buitenkant zitten vol met letter tekens, Hebreeuws en Latijns die de naam Polen vormen. De permanente tentoonstelling belicht de duizendjarige geschiedenis van de Joden die in Polen arriveerden tot nu toe. Alles is op een prachtige manier vorm gegeven met veel interactieve aspecten, touchscreens, films en animaties. Tevens is een deel van een synagoge nagebouwd en is er veel aandacht voor de zwartste bladzijde in de geschiedenis, WOII. Een bijzonder aangrijpend bezoek wat even moest landen. We hadden het wel gehad voor vandaag, dus eerst nog koffie met gebak en op huis aan waar we rond 19.00 uur weer waren. Lekker onze broodjes opgegeten, toetje erbij en in bad. Nico is een week weg dus tot maandag zijn we alleen in het appartement waarna wij naar Krakau gaan.

Dag 4
Na het ontbijt met de bus naar het centraal station. Vandaar met de tram naar onze eerste bestemming, een keramiek winkel. Prachtig handgemaakt origineel Boleslawiec keramiek werd in dit kleine winkeltje verkocht. Boleslawiec keramiek. Prachtige schalen, borden, kopjes etc. stonden uitgestald voor de kijkers en potentiële kopers. We hielden de hand op de knip. Vanhier reden we met de metro, er zijn twee lijnen, naar het Frédéric Chopin museum. Wat opvalt is dat de musea niet duur zijn. Toegangsprijzen liggen tussen de €2 en €6 euro pp. Het is gevestigd in het voormalig Ostroski paleis. Er zijn ca. 7000 voorwerpen, partituren en persoonlijke bezittingen. Het museum is grotendeels interactief en maakt gebruik van touchscreens en je kunt muziek beluisteren. Bij de entree krijg je een pasje welke nodig is om de schermen, muziek etc. te starten. Op zich is dit prima. Het is de moeite waard van een bezoek omdat Chopin een groots Pools musicus was en je hier toch bent maar heeft geen grote indruk op ons achter gelaten. Het was inmiddels 14.00 uur dus tijd voor de lunch die we in een klein restaurant genoten. Gezien de tijd keerden we terug gaan naar onze wijk, waar op steenworp afstand het Wilanow paleis lag, echter op vrijdag sluit dit om 16.00 uur, niet goed voorbereid. Dat was een domper maar goed een rustige late middag is ook prima. Bij een banketbakker iets lekkers voor bij de koffie gehaald en een heerlijke ontspannen middag in de tuin gehad. Het appartement ligt op de BG. zodat er aan de voorzijde en achterzijde een terras zit waar je heerlijk rustig kunt verpozen. Het was vandaag een feestdag in Warschau, de dag van de ondergrondse Staat. Deze herinnert aan de Poolse overwinningsorganisatie SZP, waaruit in 1942 het ‘binnenlands leger’ werd gevormd, wat de voornaamste verzetsorganisatie was gedurende WOII. Later heette dit de Poolse ondergrondse Staat. De Polen waren vandaag niet vrij maar er waren wel activiteiten en men kon gratis gebruik maken van het OV. Vanavond gegeten bij Chinees restaurant Dynasty. 

Dag 5
Vroeg uit de veren. Een bezoek aan het paleis Wilanów was vandaag ondermeer het doel. Het paleis ligt op ca 1.5 km van ons verblijf. Een korte wandeling van 20 minuten bracht ons bij de entree. Kaartjes kosten 30 zlt p.p. ca €7. Het paleis is tijdens WOII niet verwoest dus staat er in z’n geheel nog. Het is rond 1670 gebouwd door Jan II Sobieski en door opeenvolgende eigenaars uitgebreid. Jan III Sobieski liet het als zomerverblijf ombouwen en noemde het Villa Nova, verbasterd tot Wilanów. Eén van de eigenaren en beschermer van kunsten creëerde in 1799 één van de eerste openbare musea ter wereld. Na de tweede Wereldoorlog werd het tweemaal gerenoveerd. We bezochten de prachtige barokke ruimtes, galerijen, kapel en bibliotheek. Rondom het paleis een prachtige tuin, een deel in Frans, met beelden, waterpartijen, zonnewijzer. Engels met sarcofagen, zuilen en obelisken, een Chinees paviljoen, Oranjerie en een pomphuis, wat de waterpartijen voorzag van water. Een prachtig paleis, meer dan de moeite waard. Naast het paleis lag een mausoleum en een prachtige kerk, waar vandaag veel kinderen werden gedoopt. Het was een drukte van belang. We namen de bus en de tram naar de arbeiderswijk Praga, aan de andere zijde van de rivier de Wisla die door Warschau stroomt. Deze wijk overleefde als enige wijk de oorlog doordat de Russen aan deze kant van de rivier zaten. Dus herinnering aan voorbijgaande tijden. De wijk was lang niet in trek bij toeristen en bewoners maar dat veranderd in hoog tempo. Veel oude gebouwen worden verbouwd en krijgen een nieuwe trendy bestemming, winkels, horeca maar ook veel kunstenaars nemen hun intrek. Daarnaast is de metro doorgetrokken maar ook het overig OV rijdt hier vele routes. Veel nieuwe appartement complexen worden uit de grond gestampt wat weer veel jonge mensen trekt. Wij stapten uit bij de tramhalte Zabkowska. Tegelijkertijd hoorden we allemaal sirenes, de kruising werd afgesloten met politie auto’s en over een kruising kwamen vele honderden motoren, oud en nieuw. Het verkeer en OV in de drukke straat kwam volledig tot stilstand. Een enorme herrie maar erg leuk om te zien. We liepen naar Bazar Różyckiego een authentieke en oude bazaar met veel houten kiosken. Gezien het tijdstip waren de meesten gesloten dus morgen komen terug. We vervolgden onze loop naar een koffiebar en liepen langs een enorm winkelcentrum, dus hup naar binnen. Hier aten we ook onze warme hap voor vandaag bij eenzelfde soort restaurant Kuchina Marche als afgelopen week. Per 100 gram voedsel betaal je 4.19 Zloty en je kunt in buffetvorm uitzoeken wat je wenst, allerlei verse groente, gebakken aardappelen, salades, vlees. Genoeg keus. Bij de kassa wordt het bord gewogen en we waren weer voor een koopje klaar €14 met z’n tweeën, lekker en genoeg inclusief drank. Na een rondwandeling in het winkelcentrum bezochten we de prachtige Orthodoxe Sint Maria Magdalena kerk waar een bruiloft aan de gang was. De kerk was een okergeel goudkleurig gebouw, een overblijfsel van de Russische periode, bestemd voor de spoorwegarbeiders van het Wileński station. We namen we de tram naar de wijk Soho, wellicht een kopie van Londense wijken in de havengebieden die zijn omgetoverd tot prachtige woon gebieden. Dit voormalig industrieel gebied is ook in hoog tempo omgebouwd tot een hippe trendy wijk, met veel kleine winkeltjes, horecagelegenheden en prachtig appartement complexen. We dronken koffie met een overheerlijk stuk Pavlova met aardbeien, in een oud fabrieksgebouw wat nu als restaurant diende. Al met al hebben we weer een intensieve maar toch ontspannende dag gehad en het weer is prima.

Dag 6
Heerlijk uitgeslapen tot 09.00 uur. Zoals eerder afgesproken zouden we naar de bazaar Bazar Różyckiego gaan echter het plan werd gewijzigd. Een grote rommelmarkt was leuker en deze was alleen in het weekend open. Wat we niet wisten was, dat vanwege de Warschau marathon een deel van het centrum was afgesloten waardoor ook het OV was aangepast. Alle moeite die Trudie had gedaan om er te komen werd teniet gedaan. Het kostte ons veel tijd om bij de rommelmarkt Staroci Na Kole te komen, enkele keren overstappen, bus, metro, tram. Het was echter een leuke overzichtelijke markt met mooie spullen. Veel antiek, zilverwerk, kleden, schilderijen en andere kleine spullen. Het was niet druk dus goed te doen. Kijken, kijken, kijken en niets kopen. Omdat het OV was aangepast was het ook weer zoeken hoe hier weg te komen naar de volgende locatie. Het OV kent voor ons geen geheimen meer echter je moet er wel wat voor over hebben. We gingen naar het prachtige Lazienki park, wat wellicht het grootste ter wereld is met een rijke historie. Er staan een aantal paleizen, waaronder het Lazienki paleis ofwel Paleis in het water. Wat ook letterlijk zo is. Het is tijdens de oorlog deels beschadigd maar weer terug gebouwd in de originele staat. Het is nu een museum wat de geschiedenis vertelt. Tegenover het paleis ligt een openlucht theater met een podium wat ook in het water ligt. Het theater is gebouwd al een soort arena. Hieronder bevindt zich een restaurant, waar we de lunch genoten. Ook vind je in dit park het Myslewicki paleis, een Oranjerie, een officiersacademie en een botanische tuin. Daarnaast nog het statige koninklijke Belvedere, wat ook een grote history kent. Vanaf 1820, woonde hier de gouverneur van Warschau en aan het eind van de 1e Wereldoorlog tot 1994 werd het de officiële residentie van het staatshoofd. Het wordt nog steeds gebruikt voor de ontvangst van hoogwaardigheidsbekleders. Rond 16.00 uur gingen we weer op huis aan. We eten wat makkelijks, soep met broodje. Morgen naar Krakau met de trein. 

Dag 7
De tijd gaat snel. Ons bezoek aan Warschau sluiten we voor wat nu af. We komen nog even terug. Vandaag vertrokken we met de EIP hogesnelheidstrein naar Krakau. Vroeg uit de veren want de trein vertrok om 09.50 uur. Zitplaatsen gereserveerd en de toeslag van €10 p.p. al betaald. De tickets had ik via mijn werk geregeld waardoor we korting kregen op de treinreis, bovendien reisden we 1e klasse, omdat ik hier ook reisrecht voor heb in het buitenland. We namen de bus van 08.30u en waren ruimschoots op tijd op het station. Koffie met wat lekkers natuurlijk en op naar de trein. Deze kwam stipt op tijd binnen. Op een lcd scherm kon je de rijtuig volgorde zien welke correspondeert met aanwijzingen op het perron. We zaten voorin en waren niet de enigen. Veel buitenlandse toeristen nemen deze trein. Een prachtige trein te vergelijken met de Duitse ICE. We hadden goede zitplaatsen en we vertrokken stipt. Na een half uur kregen we koffie, jus oranje, en een croissant met wat lekkers er op. Allemaal bij de prijs in. Met een snelheid van ca. 220 km/u zoefden we door het Poolse landschap te vergelijken met Noord Holland, vlak grasland en veel vee. Net na het middaguur kwamen aan in Krakau. Snel de bus gevonden want we zijn geen taxi freaken, slechte ervaringen mee. Het waren maar drie haltes en een klein stukje lopen naar ons Boutique Hotel Grottger. Een klein vier sterren hotel met 15 kamers gevestigd in een voormalige en gerestaureerde art deco Vila uit 1924. Het hotel ligt op steenworp afstand van het centrum en een aanrader van Nico. De ontvangst was allervriendelijkst en we kregen een ruime, rustige en smaakvol ingerichte kamer op de BG. Bagage opruimen en een wandeling naar het centrum, weliswaar via een omweg, mijn fout, maar goed we vonden het. Het weer was erg onstuimig, de herfst was hier al volop aan de gang en af en toe viel het water lekker los naar beneden. Het oude middeleeuwse stadscentrum is volledig anders dan in Warschau. Het is hier nog echt oud wat direct een ander gevoel geeft. Krakau is de tweede stad in Polen en is nooit door een oorlog verwoest. Er zijn ruim 100 kerken, burchten en paleizen. Het oude centrum is om een enorm marktplein gebouwd, bestaat uit twee delen met in het midden de prachtige Lakenhal, waar vroeger koopwaar uit de gehele wereld werd verhandeld maar waar tegenwoordig kunstnijverheid wordt verkocht in de vele winkeltjes. Op dit plein staat ook de majestueuze Mariakerk en een enorme gotische 70m hoge toren, een overblijfsel van het in 1820 gesloopte stadhuis. De Maria kerk werd in de 13 eeuw door rijke burgers gesticht. Een grote kerk die zich tegenwoordig basiliek mag noemen met een hoogaltaar van 13x8m en een mooie kruisgang. Wat ook leuk is om te vermelden, we hoorden een trompettist spelen vanaf de toren. In de middeleeuwen was het een weksignaal om de burgers op roepen tot arbeid. Maar ook klonk om mensen te waarschuwen bij brand of onheil. Speelt tegenwoordig om het uur. Het is prachtig om hier rond te dolen, je waant je ook echt in de middeleeuwen met de prachtige koetsen die hier om je heen rijden waarin je een ritje kunt maken. Om het oude centrum heen is een mooi park aangelegd en staat er nog een deel van de oude stadsmuur Barbakane. Alle grote straten van Krakau komen tezamen op het grote plein wat een oppervlakte meet van 200x200 mtr en het is één van de grootste pleinen van Europa. Het is autovrij dus de wegen lopen nu om het centrum heen. Na koffie met wat lekkers liepen we terug naar het hotel waar we voor het avond eten roomservice bestelden. 

Dag 8
Na het ontbijt vertrokken we met de bus naar de wijk Kazimierz. Deze Joodse wijk werd in 1495 gesticht. De toenmalige koning wilden dat alle Joden zich in deze wijk zouden vestigen om ze zogenaamd te beschermen tegen aanslagen van Christelijke medeburgers. Vele Joden deden dit en er ontwikkelde zich hier één van de belangrijkste centra van de Joodse cultuur. WOII maakte een eind aan deze geschiedenis. Er woonden toen 69000 Joden die bijna allemaal om het leven zijn gekomen. Na WOII was de wijk een armenwijk echter na de opnames hier van de film Schindlers List, veranderde dit. Projectontwikkelaars en vastgoedhandelaren gingen zich interesseren voor deze wijk. De vele Synagogen, gebedshuizen werden gerestaureerd en de wijk is aantrekkelijk geworden om te werken en te wonen echter veel Joden zijn hier niet meer terug gekeerd. Het gezellige plein Place Nowy is de ontmoetingsplek. Midden op het plein staat deze prachtige in het rond gebouwde gerestaureerde markt en tegenwoordig alleen maar kleine eettentjes herbergt. Ben je in Krakau dan hier zeker naar toe gaan. Wij hadden te kort tijd weer terug naar het hotel waar we om 13.00 uur werden opgehaald door een minibus voor ons bezoek aan Auswitch-Birkenau. We moesten nog twee koppels oppikken echter de bus kwam vast te zitten in het verkeer. Krakau centrum is enorm druk, we hadden al snel 45 minuten vertraging en moesten nog 60 km rijden. Door de tolweg te nemen waren we precies om 15.00 uur op de plek van bestemming. Het was enorm druk. De chauffeur nam ons mee naar de Engelse gids die ons op een snelle manier door de entree loodste. Er mag buiten een paraplu, een flesje water en een klein tasje niets mee naar binnen. We waren voorbereid en een aanrader is om zeker met een gids te gaan en niet op eigen houtje. Iedereen uit de groep kreeg een zender met een koptelefoon zodat je op een rustige manier het verhaal kon horen en in de gebouwen een serene rust heerst. Allereerst passeerden we het hek met daarboven de welbekende tekst “Arbeid Macht Frei”. Alleen al door het passeren van dit hek bekroop je een naar gevoel, ook een gevoel van wantrouw, heel vreemd. Rondom waren hoge hekken met prikkeldraad, welke toentertijd onder spanning stonden. Binnen deze omheining grote bakstenen gebouwen die genummerd waren en block werden genoemd die allemaal genummerd waren. Ik laat het verhaal het verhaal want dat kennen de meesten wel maar duidelijk is dat hier in Auswitch 1 en Auswitch2 Birkenau, even verderop, 1.1 miljoen Joden en 200.000 zigeuners, Russische soldaten en andere gevangene van etnische minderheden zijn vermoord van de in totaal 6 miljoen. In Auswitch 1 werden de eerste twee jaar Poolse intellectuelen vermoord en tevens was dit een soort ‘testcentrum’ hoe snel je mensen kon vergassen. Haal je de leiders en het intellect weg dan is een land uitgeblust. De rondleiding gaf een beeld wat zich hier heeft afgespeeld. Foto’s laten zien hoe de mensen per spoor binnenkwamen, sommigen meer dood dan levend, allemaal met bagage die men dacht nodig te hebben in de werkkampen. Er werd direct al geselecteerd wie moest werken en wie direct naar de gaskamers ging. Vitrines vol met uiteenlopende zaken, schoenen, potten en pannen, scheerkwasten, protheses, koffers, afgeknipt haar, hoe bizar daar werd in fabrieken weer stof van gemaakt, misselijkmakend. Daarnaast bergen kinderschoentjes, er zijn hier 200.000 kinderen vergast wat je door je ziel heen gaat. Droge ogen hou je hier niet. Alles hier aan spullen genoemd was maar een fractie van de werkelijkheid maar maakt wel duidelijk wat die werkelijkheid was geweest van ziekelijke geesten. De exposities waren in diverse grote blocks gevestigd. Ook zat in één van de blocks de zgn. Engel des Doods, Joseph Mengele die allerlei onmenselijke experimenten deed op deze onschuldige mensen en kinderen. Je werd hier nog slechter dan een beest behandeld. De rondleiding duurde ruim twee uur en op het eind ben je even van de kaart en dan ga je nog naar de volgende verschrikking Birkenau. Lang niet alles is hier beschreven want dat is niet mogelijk maar de meesten hebben er wel een beeld bij wat zich hier heeft afgespeeld. Na een korte rit van 10 minuten arriveerden we bij het volgende vernietigingskamp Birkenau. Vele malen groter dan Auswitch 1. Birkenau is later gebouwd en volledig als concentratie kamp ingericht voor een grotere vernietiging. Het heette weliswaar werkkamp. De entree bestaat uit een groot bakstenen gebouw met twee vleugels en in het midden een doorgang met een treinrails waardoor de treinen naar binnen reden. Een groot deel van het kamp is verwoest echter er staan nog een groot aantal barakken. Het is zo groot dat je aan het begin de achterkant en de zijkanten van het omsloten geheel niet kunt zien. Wachttorens en prikkeldraad met spanning omsloten het kamp. De barakken waren bestemd voor de werkenden in het kamp. De treinen kwamen binnen en ook hier werden direct op het perron de mannen van de vrouwen en kinderen gescheiden. Doktoren maakte de selectie wie kon werken en de rest, 80% kon direct doorlopen naar de zgn. ‘badkamers ontsmettingsruimtes’, gaskamers, de overigen gingen naar mensonterende barakken, om te werken. In deze barakken waar het in de zomer bloedheet was en in de winter ijskoud stonden brede stapelbedden waar waar men met vijf personen naast elkaar lag. Velen  stierven van honger en ziektes. De andere 80% werd vergast en gecremeerd. Dit was, hoe bizar, een volcontinue proces en niet voor te stellen. Wat bijzonder is, is dat er rust heerste onder de mensen omdat men dacht dat men ging douchen. Als men dit allemaal van te voren wist was de situatie hier wel anders geweest. De rest laat ik voor wat het is. Deze ruimtes zijn allemaal verwoest door de SS en liggen als ruïnes helemaal achter op het terrein. Er staan nog een aantal barakken die gerestaureerd zijn en voor het verhaal een beeld geven. We hebben het terrein helemaal afgelopen tot de achterkant wat een heel eind was. Ik vond Trudie dapper dat ze dit hele stuk met haar krukken heeft gelopen. Er staat hier een enorm momument wat zegt dat dit nooit meer mag gebeuren en we dit niet mogen vergeten. Trudie en ik waren ontdaan van alles wat we hadden gezien. We waren om 20.30 uur terug op de hotelkamer. Ik ben toen maar een pizza gaan halen want we waren volledig uitgeblust. 

Dag 9
Om 10.20u werden we gehaald met een minibus. We gingen vandaag naar de ondergrondse zoutmijnen in Wielincka even buiten Krakau. Zoals met zoveel dingen in Polen begint de geschiedenis van deze mijn met een wonder. Toen een Hongaarse Koningin naar Polen kwam voor een huwelijk wierp ze een ring met briljanten in een kloof en zei; daar waar de ring gevonden werd zou een schat verstopt zitten. Zo geschiedde. De ring werd gevonden op een wit glanzende laag ‘goud’. Zout was in de middeleeuwen het belangrijkste conserveringsmiddel en smaakversterker. De prijs verschilde niet veel van goud. In werkelijkheid stamt zout uit de zee die 20 miljoen jaar geleden dit deel van de aarde bedekte. Vanaf eind 13e eeuw werden de mijngangen tot op 327m aangelegd. Geleidelijk ontstond een labyrint van 300 km gangen en zalen. De mijnwerkers hakten het zout los en het werd met paarden naar boven gesleept. Dit proces moderniseerde later met treintjes. Tegenwoordig wordt en nog minimaal gewonnen. De minibus bracht ons naar een verzamelplek waar we met een grotere bus werden opgehaald. Een rit van ca. 30 minuten bracht ons naar de mijn. Hier kregen we een hoofdtelefoon en ontvanger. Één van de 500 gidsen nam ons mee naar de entree. Het is hier ook enorm druk, big business dus. Via een trappen stelsel liepen we 380 treden naar beneden waar de tour startte. Het zout is net marmer, het is zelfs harder dan marmer. Met humor en kennis werden we ingewijd in de geheimen van de mijn. We liepen door talloze gangen, schachten, donkere afgronden, zoutmeertjes en grote kamers met prachtige beelden die net als bij zandsculpturen maar nu van zout waren gemaakt. Heel spectaculair was een enorme kapel, de grootste ondergrondse kerk met sculpturen, reliëfs en altaren. Ook is er een sanatorium met een constante temperatuur van 14 graden goed voor mensen met astma en andere aandoeningen. We gingen uiteindelijk tot een diepte van 135 mtr. Op het eind, na ruim 2.5 uur, gingen we met een lift weer omhoog. Dit werd transportmand genoemd. Het was erg gaaf. We werden weer terug gebracht met de bus, echter op een andere plek gedropt wat achteraf niet de bedoeling was want we zouden weer naar ons hotel worden gebracht. Maar goed we zouden nog een bezoek aan het Wawel brengen het koninklijk paleis en liepen hier dan ook naar toe. De burcht ligt op een heuvel aan de rand van het centrum en aan de oevers van de Wisla. Een wereld van menselijke en geestelijke macht. Tussen 1320 en 1764 lieten de koningen zich hier kronen in de kathedraal. Het is voor de meeste Polen een soort heiligdom dus je moet er één keer geweest zijn. Het paleis staat op een kalkrots tegen de grote kathedraal. Diverse poorten moet je door om binnen te komen. Om bij de appartementen van de koning te komen kom je ook weer door een reusachtige poort op een groot binnenplein waaromheen de appartementen van de Koning zijn gebouwd, drie verdiepingen. Op de buitenmuren prachtige wandschilderingen. Gezien de tijd was dit het enige wat we bezochten. Het zijn enorme grote vertrekken en alle wanden zijn bekleed met schilderijen en prachtig enorme wandkleden. Totaal hangen er hier 136 stuks. Veel met afbeeldingen uit de bijbel en dieren. Daarnaast veel grote schilderijen. Het was de moeite waard van een bezoek naar wel op een hol en een draf. We namen de bus naar een groot winkelcentrum waar we nog even gekuierd hebben en in een Pools restaurant hebben gegeten. Rond 20.30 uur waren we weer op onze hotelkamer. Bij navraag aan de receptie bleek er inderdaad iets niet goed te zijn geweest met ons vervoer. 

Dag 10
Krakau adieu. De voorlaatste dag in Polen. We reisden met de hogesnelheidstrein weer terug naar Warschau. Wat is treinreizen toch heerlijk. We hadden een prima hotel, een echte aanrader als je naar Krakau gaat. OV bijna voor de deur en centrum op loopafstand. De treinreis liep voorspoedig en om 13.10 uur waren we op het station Warschau. Onze bagage even op het station gestald voor 10ZLT, 2.50 euro voor een hele dag bewaakt. Kon ook in een locker wat achter af qua tijd wel had gescheeld. Vanaf het station de tram genomen naar de grootste Joodse begraafplaats Zydowsky Okopowa Street van Europa. Er liggen hier 250.000 Joden begraven op 33,4 ha grond. De begraafplaats stamt uit 1806. Ook was deze begraafplaats in WOII onderdeel van het Joods getto. Vele duizenden grafstenen stonden op deze verwaarloosde begraafplaats uit een ver verleden. Inmiddels zijn er herstelwerkzaamheden gaande welke betaald worden door giften en de gemeente Warschau. Het is logisch dat het onderhoud aan de individuele graven achterblijft omdat complete families zijn uitgemoord tijdens WOII dus er is soms geen directe familie meer. Op naar ons volgende bezoek de Heilig Kruiskerk. De kerk heeft een lange historie en is inmiddels 4x herbouwd. Voor de kerk staat een groot Christusbeeld met een enorm kruis op zijn rug welke nog steeds het symbool is van het martelaarschap van Warschau. Twee enorme torens staan aan de voorzijde van de kerk. Het gebouw is ook geliefd bij de bevolking omdat het hart van Chopin in één van de pilaren wordt bewaard. Het was inmiddels 17 uur dus tijd om naar huis te gaan. Eerst de tas op het station halen. Bij aankomst stond er een rij echter allemaal om tassen en koffers te halen. Voor ons stond iemand die een pakje moest versturen. Dat duurde even. Alles werd met de hand opgenomen ingeschreven in diverse boeken en afrekenen en weer administreren. Het duurde ca. 10 minuten. QR codes wordt hier nog niet mee gewerkt hier nog het echte handwerk. We aten samen met Nico in een gezellig en fantastisch steakhouse EdRed in het centrum.

Dag 11,
Vandaag vlogen we weer naar huis. Het was een mooie vakantie waarin we hebben kennis gemaakt met Polen en in het bijzonder Warschau en Krakau. De Polen zijn allervriendelijkst, behulpzaam en gastvrij. Warschau is een prachtige stad, OV is goed en niet duur en voor eten geldt het zelfde. Warschau is herbouwd maar heeft geen echte kern meer, je kan dus zeggen dat de ziel er uit is. Je kunt alles nog zo goed in oude stijl herbouwen maar op één of andere manier is het niet oud. Krakau daarentegen Is nog puur. We hadden hier graag een dag langer willen blijven en iets korter in Warschau. De vliegreis was weer met vertraging echter we hadden in Amsterdam wel de koffers. Al met al genoten.